Συνέντευξη στην εφημερίδα «Επένδυση» και στους δημοσιογράφους Ευτύχη Παλλήκαρη και Ανδρέα Παπαδόπουλο

Ερ.: Το θέμα που καίει την κοινωνία, είναι τα δάνεια. Τα stress tests πήγαν καλά και το ζητούμενο είναι τι αντίκτυπο έχει αυτό στην πραγματική οικονομία, στις επιχειρήσεις που στενάζουν, αλλά και στους πολίτες που αδυνατούν να πληρώσουν;

Απ.: Καταρχάς, το σημαντικό είναι ότι πήγαν καλά. Εάν δεν πήγαιναν καλά, θα είχαμε ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, καθώς θα χρειαζόμασταν τα 11 δισ. του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, τα οποία δίνεται μία ευχέρεια να επιστραφούν. Επίσης, δημιουργείται η δυνατότητα να παίξει το τραπεζικό σύστημα τον αναπτυξιακό του ρόλο. Εξηγούμαι: Αφενός μεν οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν πόρους στην αγορά, δηλαδή να υποστηρίξουν την ανάπτυξη, και αφετέρου, ως κυβέρνηση, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να προχωρήσουμε στις ρυθμίσεις αυτών που λέμε “κόκκινα” δάνεια.

Ερ.: Διευκρινίστε μας τι εννοείτε με τον όρο “κόκκινα” δάνεια.

Απ.: Το ζήτημα των “κόκκινων” δανείων, όπως έχει επικρατήσει να λέγονται για λόγους ευκολίας, δεν είναι απλώς μία προσπάθεια να ρυθμίσουμε τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τη μεγαλύτερη προσπάθεια αναδιάρθρωσης ιδιωτικού χρέους που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο μέχρι σήμερα. Η στόχευσή του είναι πολύ ευρύτερη από τη ρύθμιση καθυστερημένων οφειλών. Έχει να κάνει με την απελευθέρωση όλων των επιχειρήσεων που κρίνονται βιώσιμες από βάρη τα οποία δεν μπορούν να υπηρετήσουν και τα οποία τους δημιούργησε η κρίση, σε μεγάλο βαθμό χωρίς δική τους ευθύνη, ώστε να μπορέσουν να ξαναμπούν στην αγορά, να παράξουν πλούτο, να διατηρήσουν τα άτομα που απασχολούν και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.

Ερ.: Υπάρχει πάντως ένα γενικότερο πρόβλημα με τις επενδύσεις. Δεν έχει λυθεί ακόμη ο γόρδιος δεσμός, για έναν τομέα που, κατά γενική ομολογία είναι και ο μοχλός για την όποια ανάπτυξη;

Απ.: Τα τελευταία δυόμισι χρόνια έχουν έρθει πολλά χρήματα στη χώρα, ίσως πάνω από 30 δισ. ευρώ, Τώρα, εάν με ρωτάτε, αν έχουμε δημιουργήσει για τις επενδύσεις το φιλικό περιβάλλον που θα θέλαμε, η απάντηση είναι όχι. Έχουμε κάνει βήματα, έχουμε δημιουργήσει υποδομές. Όπως το Invest in Greece και διάφορα άλλα. Όμως, δεν έχουμε ακόμη αντικαταστήσει αυτό που λέγεται αγγλιστί “red tape by the red carpet”, το να αισθάνεται ο επενδυτής που έρχεται στην Ελλάδα ότι είναι καλοδεχούμενος. Αλλά επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι η διαρκής προσπάθεια που καταβάλλεται και η συνεχής βελτίωση στην διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας επιβεβαιώνονται από εκθέσεις όπως της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Ερ.: Ο βασικός κορμός της ελληνικής οικονομίας είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε ποσοστό 95%. Έχει η Κυβέρνηση την πρόθεση, τη δυνατότητα να πιέσει τις τράπεζες λελογισμένα; Όχι να ανοίξει την βρύση της χρηματοδότησης όπως παλιά, αλλά τέλος πάντων, επιχειρήσεις που για μικρές κεφαλαιουχικές ελλείψεις κλείνουν, μπορεί να τις στηρίξει;

Απ.: Ναι, η κυβέρνηση έχει αυτή την πρόθεση. Και μάλιστα όχι γενικά και αόριστα. Έχουμε δημιουργήσει έναν μηχανισμό με τον οποίο συναντιόμαστε με τους επικεφαλής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών περίπου μια φορά στις είκοσι μέρες, είτε με την παρουσία την δική μου είτε με την παρουσία του γενικού γραμματέα Καταναλωτή, του κ. Στεργίου, και γίνεται συγκεκριμένη ανάλυση επί τη βάσει αριθμών. Δηλαδή τι και πόσα κεφάλαια προωθούνται στην αγορά. Αυτό είναι το ένα ζήτημα. Επιπλέον, από τη στιγμή που αυτές οι τράπεζες έχουν βγάλει από την πλάτη τους τον υπαρξιακό φόβο που είναι τα stress tests, έχουμε και εμείς πολύ μεγάλη δυνατότητα να τις πιέζουμε και έχουν και αυτές μεγαλύτερη δυνατότητα να προωθήσουν χρήματα στην αγορά.

Ερ.: Και μην ξεχνάμε κ. υπουργέ ότι οι τράπεζες είναι οι μεγάλες κερδισμένες αυτό το διάστημα…

Απ.: Θα συμφωνήσω εν μέρει μαζί σας. Κερδίζουν όμως από τα χρήματα τα οποία δανείζουν, όχι από τα χρήματα τα οποία “κάθονται”. Πέραν αυτού, είναι προφανές ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει περάσει τον τελευταίο καιρό “υπαρξιακές αγωνίες” και καταλαβαίνω ότι είναι φοβισμένο και θα πάρει καιρό να ξεφύγει από αυτό τον φόβο. Τί κάνουμε εμείς γι’ αυτό: Το πρώτο που επιδιώκουμε είναι η αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους. Αυτό θα βοηθήσει και τις τράπεζες, καθώς θα τους αφαιρέσει ένα τεράστιο όγκο προβλημάτων, ώστε να μπορέσουν να εστιάσουν πια την προσοχή τους στις επιχειρήσεις που έχουν γίνει βιώσιμες. Που μπορούν να τους δώσουν κεφάλαια κίνησης, κεφάλαια επένδυσης, ώστε να πάνε μπροστά. Αυτές οι επιχειρήσεις είναι πάρα πολλές, λίγο λιγότερες από 200.000. Μιλάμε για τις επιχειρήσεις που έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Όσον αφορά τώρα τις επιχειρήσεις που έχουν δάνεια με πολύ υψηλό επιτόκιο (8%-12%), τα οποία δόθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, εκεί και πάλι στο επίπεδο των μικρομεσαίων-γιατί εκεί εστιάζουμε-, που δεν μπορούν να πάνε στο εξωτερικό, που δεν μπορούν να βρουν άλλες πηγές χρηματοδότησης, η μόνη λύση είναι να μπορούν να απευθυνθούν στο τραπεζικό σύστημα και να αναζητήσουν βοήθεια. Εκεί, αυτό το οποίο σχεδιάζουμε είναι να επιδοτήσουμε το επιτόκιο. Να χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα των διαρθρωτικών ταμείων τα οποία έχουμε ώστε να μπορέσουμε να επιδοτήσουμε κατά 2-3 μονάδες το επιτόκιό τους, για δύο με τρία χρόνια, δηλαδή μέχρι να βγουν από την κρίση. Αυτό απαιτεί αλλαγή κανονισμού – του 1303.

Ερ.: Πώς θα συμβεί αυτό;

Απ.: Γιατί είμαστε σε μία διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προκειμένου να αλλάξει η σχέση των χρημάτων που δανείζει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στην ελληνική οικονομία σε σχέση με τα χρήματα που καταθέτουμε εμείς ως εγγύηση. Η σχέση μέχρι τώρα είναι ένα προς δύο. Δηλαδή, για κάθε 100 εκατ. που παίρνουμε, καταθέτουμε εμείς 50. Τους έχω ζητήσει να αλλάξει αυτή η σχέση και διαπραγματευόμαστε να γίνει η σχέση ένα προς τρία.

Ερ.: Πόσα χρήματα θα απελευθερωθούν αν συμβεί αυτό;

Απ.: Εάν η σχέση γίνει ένα προς τρία, αυτό θα μας απελευθερώσει 200 εκατ. από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013, τα οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως “ζεστό χρήμα” για την επιδότηση των επιτοκίων των δανείων. Αυτή η διαδικασία θα μας πάρει έξι μήνες από τώρα.

Ερ.: Πάμε και στο τρίτο στάδιο;

Απ.: Οι επιχειρήσεις για τις οποίες συζητάμε εδώ, είναι περίπου 65.000. Μιλάμε για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν ενήμερα, δάνεια με υψηλό επιτόκιο. Εδώ περιμένω από το τραπεζικό σύστημα -με συγχωρείτε για τη λαϊκή έκφραση- να “σπρώξει” χρήματα στην αγορά. Όχι, βεβαίως, χωρίς λογική. Εκεί, λοιπόν, έχουμε δημιουργήσει ένα Επενδυτικό Ταμείο για την Ελλάδα, με τη συμμετοχή και γερμανικών και γαλλικών κεφαλαίων, που λέγεται IFG (Institute For Growth). Θα δημιουργήσουμε ένα μηχανισμό, καταρχάς με περίπου 350 εκατομμύρια ευρώ, τον οποίο θα μεγεθύνουμε και θα τον μετατρέψουμε σε αναπτυξιακή τράπεζα, με την οποία θα αντιμετωπίσουμε τα θέματα που η αγορά δεν καλύπτει.

Ερ.: Όλα αυτά δεν προϋποθέτουν ένα πλαίσιο πολιτικής σταθερότητας; Δείτε για παράδειγμα τι έγινε την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ υπάρχει και το ζήτημα με το θέμα της μη συγκέντρωσης των 180 βουλευτών.

Απ.: Σε αυτή τη συγκυρία και ανεξάρτητα από το πώς ο καθένας βαθμολογεί την κυβέρνηση, θεωρώ ότι το να οδηγήσει κανείς τη χώρα σε εκλογές είναι εγκληματικό και δεν

συμφέρει κανέναν. Δεν συμφέρει ούτε τον ΣΥΡΙΖΑ ούτε την αντιπολίτευση ούτε τους Ανεξάρτητους Έλληνες, δεν συμφέρει κανέναν απολύτως.

Ερ.: Δηλαδή εκτιμάτε ότι θα βρεθούν οι 180;

Απ.: Εκτιμώ ότι μπορούν να βρεθούν οι 180 και ότι θα έπρεπε να βρεθούν οι 180. Το αν θα βρεθούν ή όχι είναι θέμα πρόβλεψης.

Ερ.: Αυτή η διχαστική κατάσταση ανάμεσα στην κυβέρνηση, τη Νέα Δημοκρατία βασικά, αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη, δεν είναι όμως έξω από τις ανάγκες των καιρών; Δεν θα έπρεπε, ας πούμε ο πολιτικός κόσμος να βρει ένα ελάχιστο πλαίσιο αποδοχής κάποιων στόχων;

Απ.: Συμφωνώ μαζί σας. Δέχτηκα τον κ. Σταθάκη, κουβεντιάσαμε και δεν νομίζω ότι δεν του εξήγησα με επάρκεια όσα κάνουμε. Η δική μου η πόρτα είναι ανοικτή σε όποιον θέλει να ενημερωθεί. Και όχι μόνο να ενημερωθεί, να προσφέρει άποψη, να προσφέρει θέση, να προσφέρει συμβουλή. Κανείς δεν τα κάνει όλα τέλεια.

Ερ.: Πρέπει ο κύριος Σαμαράς να ζητήσει να συναντηθεί, ή ακόμα και να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Τσίπρα;

Απ.: Δεν νομίζω ότι ο οποιοσδήποτε από την Κυβέρνηση θα είχε αντίρρηση να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με οποιονδήποτε. Όμως είναι θέμα πλαισίου. Υπάρχει τουλάχιστον ένα πλαίσιο λογικής; Γιατί δεν μπορώ παρά να σας πω με παράπονο, αν θέλετε με πικρία, ότι αυτά που έχουμε ακούσει από την αντιπολίτευση επί δυο χρόνια είναι ύβρεις, όχι μόνο σε πολιτικό αλλά και σε εξωπολιτικό επίπεδο. Από “γερμανοτσολιάδες” και “προδότες”, μέχρι και “ληστές”, “απατεώνες”, “υπόδικους έτοιμους για τον εισαγγελέα”. Αυτά δεχόμαστε καθημερινά. Ουδέποτε δεχτήκαμε μια σοβαρή προσέγγιση, μια σοβαρή πρόταση, αν θέλετε και μια σοβαρή κριτική. Δεν μας έχει ψηφιστεί ένα νομοθέτημα. Αυτό για εμένα αποτελεί “τραύμα”. Εισηγήθηκα νομοθέτημα για τον εκσυγχρονισμό της παροχής ασύλου στους μετανάστες στη Βουλή των Ελλήνων και δεν το ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Στα οικονομικά, μιλάμε για ανθρώπους που ζουν σε δυο παράλληλους κόσμους. Σε άλλον εμείς, σε άλλον η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Εάν στοιχειωδώς η αξιωματική αντιπολίτευση μπει σε μια λογική αντίληψης της πραγματικότητας, κατά την έννοια που αντιλαμβάνεται ο μέσος πολίτης, ποιος έχει αντίρρηση να καθίσει να συζητήσει; Ίσα ίσα, με μεγάλη χαρά.

Ερ.: Τα μεγάλα ζητήματα που έχουμε μπροστά μας μήπως θα ήταν καλύτερα να αντιμετωπιστούν από μία συγκυβέρνηση που θα ήταν μέσα και ο ΣΥΡΙΖΑ;

Απ.: Εγώ δεν μπορώ να σας το πω αυτό, με την έννοια ότι δεν βλέπω τίποτα που να έχει πει ή κάνει ή υπονοήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτά τα 2,5 χρόνια που υπάρχει αυτή η κυβέρνηση, το οποίο να μου επέτρεπε ακόμα και να ελπίζω ότι θα είχαμε μια τέτοια δυνατότητα.

Ερ.: Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τη Νέα Δημοκρατία σταθερά δεύτερη και μάλιστα ορισμένες δείχνουν την απόσταση από το ΣΥΡΙΖΑ να μεγαλώνει πολύ. Είναι αναστρέψιμη αυτή η κατάσταση;

Απ.: Είναι αναμενόμενο ότι στην καμπύλη της διετίας το κόμμα που κυβερνάει – ή αν θέλετε στην περίπτωσή μας έχει το μεγάλο βάρος της διακυβέρνησης- θα έχει υστέρηση. Πάντα έτσι συμβαίνει. Εάν έχουμε το χρόνο να αναπτύξουμε μέχρι το 2016 όλο τον σχεδιασμό μας, πιστεύω ότι θα ξεπεράσουμε άνετα το εμπόδιο και εκτιμώ ότι μπορούμε να κερδίσουμε ανετότατα τις εκλογές τότε. Πιστεύω, επίσης, ότι ακόμα και αυτό που φαίνεται σήμερα στις δημοσκοπήσεις μπορεί να ανατραπεί με ένα συγκροτημένο πρόγραμμα και μία συγκροτημένη εμφάνιση των θέσεών μας. Αυτή τη στιγμή η ελληνική κοινωνία βαθμολογεί χωρίς κόστος. Εάν της υποδειχθεί και το κόστος της επιλογής, εάν δηλαδή βαθμολογήσει υπό συνθήκες εκλογής – τώρα βαθμολογεί υπό συνθήκες δημοσκοπήσεων- έχω την εντύπωση ότι το αποτέλεσμα θα είναι τελείως διαφορετικό.

Ερ.: Έχετε ακούσει πάντως, με αφορμή και την τοποθέτησή σας στο συγκεκριμένο υπουργείο, ότι πολλοί σας θεωρούν ως “διάδοχο” και έναν άνθρωπο που θέλει να δώσει ένα δυναμικό “παρόν” στις εξελίξεις στη ΝΔ.

Απ.: Διατηρώ πάντα την προσέγγιση του ερασιτέχνη στην πολιτική. Με κανέναν τρόπο δεν βλέπω τον εαυτό μου προσδεδεμένο με θέσεις. Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι τη δουλειά που μου εμπιστεύθηκε ο πρωθυπουργός. Αυτό που με ευχαριστεί είναι να βλέπω τη δουλειά μου να πετυχαίνει και να παράγεται ένα αποτέλεσμα, προς όφελος της κοινωνίας. Όπως έπραξα στο προηγούμενο υπουργείο, έτσι πιστεύω και ελπίζω ότι θα γίνει και σε αυτό. Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι σκέψεις περί επόμενης και μεθεπόμενης μέρας είναι πολύ έξω από το πώς βλέπω τα πράγματα.

Ερ.: Από υπουργός Ανάπτυξης όμως θα ορκισθείτε υπουργός Εθνικής Άμυνας. Πώς το σχολιάζετε;

Απ.: Ο πρωθυπουργός μου έκανε την μεγάλη τιμή να μου αναθέσει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Αντιλαμβάνομαι πλήρως το μέγεθος της τεράστιας ευθύνης, ειδικά σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία. Θα προσπαθήσω να ανταποκριθώ στα καθήκοντά μου με όλες μου τις δυνάμεις, όπως πιστεύω ότι έπραξα και στα προηγούμενα υπουργεία στα οποία διατέλεσα πολιτικός προϊστάμενος.

Ερ.: Τι θα γίνει τώρα με το νομοσχέδιο για τα “κόκκινα” δάνεια ;

Απ.: Το νομοσχέδιο είναι έτοιμο και τη Δευτέρα το πρωί, πριν την ορκωμοσία μου ως υπουργού Εθνικής Άμυνας, θα το καταθέσω στη Βουλή.