• Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Τσακαλώτος, ανατρέχοντας προηγουμένως στην αρχαία φιλοσοφία, στον Πλάτωνα, τους Στωικούς και τους Κυνικούς, μου θύμισε τον Μάρκο Αυρήλιο, που αν και Στωικός φιλόσοφος, με αγάπη για την ανθρωπότητα, στην πρακτική του αιματοκύλησε τη Γερμανία και πέρασε τη ζωή του πολεμώντας και εξολοθρεύοντας. Εσείς βεβαίως, κ. Υπουργέ, δεν εξολοθρεύσατε με σπαθί, αλλά με φόρους κι όλα εκείνα τα μέσα που κάθε υπουργός Οικονομικών έχει στη διάθεσή του.

• Μιλήσατε για τη συμφωνία που πρέπει να αφήνει ευχαριστημένες και τις δύο πλευρές. Η παραχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας – που ήταν η δική σας αντίληψη – πώς θα μπορούσε να είναι μια τέτοια συμφωνία, αφού θα δυσαρεστούσε έντονα τη δική μας πλευρά;

• Μιλάμε για μια ιστορική διαφορά που αποτελούσε “ουρά” του ανατολικού ζητήματος από το 19ο αιώνα και έλαβε διάφορες μορφές μέχρι τις μέρες μας.

• Σε αντίθεση με διάφορους ετεροπροσδιορισμούς που ακούσθηκαν σ’ αυτήν την Αίθουσα, επιτρέψτε μου να σας πω εγώ τι είναι η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη: Κατ’ αρχάς δεν είναι φοβική, δεν είναι οπαδός μιας τειχισμένης και περίκλειστης Ελλάδας, δεν πιστεύει σε εθνικιστικές και λαϊκιστικές εξάρσεις.

• Η Νέα Δημοκρατία πιστεύει σε μια Ελλάδα σύγχρονη, ανοικτή, ανεκτική, φιλόδοξη, με αυτοπεποίθηση. Ειδικά για τη Μακεδονία πιστεύει ότι μπορεί να είναι το κέντρο οικονομικής ανάπτυξης των Βαλκανίων και η Θεσσαλονίκη η πολιτιστική και οικονομική πρωτεύουσα της περιοχής αυτής.

• Αυτή είναι η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη και μ’ αυτήν πρέπει να συνομιλήσετε, όχι με τη Νέα Δημοκρατία που εσείς προσπαθείτε να ετεροπροσδιορίσετε.

• Δυστυχώς δε θέλησε η Κυβέρνηση – στη διαπραγμάτευση του εθνικού ζητήματος – να συνομιλήσει μ’ αυτήν τη Νέα Δημοκρατία. Δε θέλησε τη στήριξή της και τις απόψεις της στην εθνική προσπάθεια.

• Γιατί έκανε αυτήν την επιλογή ο κ. Πρωθυπουργός; Διότι προσπάθησε να αντιμετωπίσει το θέμα με άλλη ιεράρχηση προτεραιοτήτων: δεν ήταν το εθνικό συμφέρον το πρώτο του κριτήριο. Αν ήταν, θα είχε προσεγγίσει την αξιωματική αντιπολίτευση για τη στήριξή της.

• Η εθνική θέση ήταν η σύνθετη ονομασία αλλά ως στοιχείο διαπραγμάτευσης, ως δυνατότητα έσχατης υποχώρησης. Όχι ως σημείο έναρξης συζήτησης με την άλλη πλευρά! Για να φθάσουμε στην έσχατη γραμμή υποχώρησης, τη σύνθετη ονομασία, θα έπρεπε να πάρουμε καλύτερα ανταλλάγματα, ως ειλικρινή βάση συνεννόησης για το μέλλον, για μια καλύτερη Βαλκανική.

• Αυτή η συμφωνία είναι μια βάση ειλικρινούς συνεννόησης για το μέλλον; Έχουμε παρά πολλούς φόβους και γι’ αυτό στη συμφωνία αυτή απαντάμε αρνητικά.

• Ο εισηγητής μας, κ. Κουμουτσάκος κι όλοι οι άλλοι αγορητές της Νέας Δημοκρατίας σας εξήγησαν ποια είναι τα σημεία που θεωρούμε αρνητικά. Ποσοτικοποιήθηκαν μάλιστα. Σας είπαμε: παραχωρούμε 12 παίρνουμε 4.

• Το γεγονός ότι το Σύνταγμα της γειτονικής χώρας δεν έρχεται κωδικοποιημένο εδώ, για μας είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Αν ήταν εδώ, ο κ. Κατρούγκαλος θα μας έλεγε ότι το άρθρο 131 του Συντάγματος αυτού δεν προβλέπει την κωδικοποίηση του κειμένου. Όμως το Σύνταγμα των Σκοπίων δεν είναι ένα “σκληρό” Σύνταγμα, όπως το δικό μας. Έχει τροποποιηθεί 33 φορές.

• Στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης θα μπορούσε να ζητηθεί από την άλλη πλευρά η τροποποίηση του άρθρου αυτού και η κωδικοποίηση του κειμένου προς το ενιαίο συμφέρον. Τι θα γίνει αν μια άλλη κυβέρνηση επιδείξει μελλοντικά αναθεωρητισμό απέναντι στην Ελλάδα, απέναντι στα Βαλκάνια; Γιατί δεν το επιδίωξε η Κυβέρνηση;

• Στο ζήτημα της ιθαγένειας γιατί έπρεπε να υπάρχει το «Μακεδόνας / πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας» και όχι «Βορειομακεδόνας»; Και πώς είσθε σίγουροι ότι αν ήμαστε όλοι μαζί σ’ αυτήν την προσπάθεια δεν θα τα είχαμε καταφέρει καλύτερα; Τι ήταν αυτό που επέτρεψε στον κ. Τσίπρα να μειώσει το εθνικό κεφάλαιο που τοποθετήθηκε σ’ αυτήν την μάχη;

• Η αντίληψή του ότι έπρεπε πρώτα να επιδιωχθεί το κομματικό συμφέρον – η διάσπαση της αντιπολίτευσης – και από κει και πέρα – αν τυχόν περίσσευε κάτι – το εθνικό συμφέρον. Αυτό μας θλίβει βαθύτατα.

• Περαιτέρω θα έπρεπε να μας εξηγούσε ο Υπουργός Ανάπτυξης τα θέματα των εμπορικών σημάτων, να ήταν εδώ ο Υπουργός Παιδείας και να μας εξηγούσε τα θέματα των σχολικών βιβλίων, αλλά ούτε αυτό έγινε.

• Ελπίζω να έχετε φροντίσει τα επόμενα βήματα ώστε να διορθωθούν τα τεράστια κενά που αυτή η Συμφωνία αφήνει, διαφορετικά η χώρα θα αντιμετωπίσει μεγάλα προβλήματα στο μέλλον.

• Συζητάμε επί μιας απολεσθείσας ευκαιρίας. Από την πλευρά των Σκοπίων υπήρχε επιτέλους ένας συνομιλητής, υπήρχε ο διεθνής παράγων, αποφασισμένος να πιέσει τα Σκόπια ώστε να επιλυθεί το ζήτημα. Είναι κρίμα που μέσα σ’ αυτήν την απολύτως ευνοϊκή διεθνή συγκυρία ο Πρωθυπουργός κ. Τσίπρας, αντί να επιλέξει την Ελλάδα, επέλεξε τον ΣΥΡΙΖΑ και την πρωθυπουργία του.