Η στιγμιαία απεικόνιση που συνιστά η φωτογραφία μπορεί να λειτουργήσει στο προσωπικό επίπεδο με δύο τρόπους.

Ο ένας είναι η αναδρομή στην ιστορική περίοδο και τα γεγονότα που συνδέονται με το πρόσωπο και τον τόπο.

Μια φωτογραφία του Winston Churchill, και μάλιστα στην Αθήνα του 44, δημιουργεί άπειρες δυνατότητες τέτοιων ιστορικών αναδρομών.

Υπερχειλίζουσα προσωπικότητα ο ίδιος, σε στιγμές καθοριστικές για την Ελλάδα. Βρέθηκε στην Αθήνα, όταν κυριολεκτικά η τύχη της χώρας βρισκόταν επί ξηρού ακμής. Η παρουσία του λειτούργησε ως «οιονεί» εγγύηση του Δυτικού Προσανατολισμού της χώρας, ως υψηλή σημειολογία η οποία δυστυχώς δεν λειτούργησε αποτρεπτικά για την εμφύλια σύρραξη.

Το ιστορικό γεγονός έχει αναλυθεί πολλαπλά, και πλέον νομίζω ότι έχει δημιουργηθεί σαφής άποψη για τα γεγονότα και τις ευθύνες όπως κάθε εμφύλια σύρραξη, έτσι και αυτή της φωτογραφίας δημιουργεί ανεξίτηλα ψυχολογικά τραύματα στον Ελληνισμό.

Όμως πέρα από την στενή ιστορική διαδρομή υπάρχει και άλλη θεώρηση ίσως πιο πολύπλοκη.

Η αναχώρηση από το συγκεκριμένο ερέθισμα, που λειτουργεί μόνο ως σημείο εκκίνησης, προς ευρύτερες σκέψεις εν όψει μάλιστα και του χρονικού σημείου που βλέπεις την φωτογραφία.

Η βαθύτατα διχασμένη Ελλάδα του 44 πόσο αλήθεια μοιάζει με την Ελλάδα του 2014; Πόσο άλλαξε; Πόσο ξέφυγε από την διαρκή κρίση η πατρίδα μας; Πόσο ρεαλιστικότερα βλέπει τα πράγματα ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας μας; Πόσο η τελευταία οικονομική συγκυρία επηρέασε τον χαρακτήρα μας.

Έχω την αίσθηση ότι η Ελλάδα του 21ου αιώνα έχει ανάγκη μιας βαθιάς ομφαλοσκόπησης. Όχι τη συνηθισμένη γενικόλογη αυτοθαυμαστική προσέγγιση του δήθεν ευφυούς περιούσιου υπερέχοντος λαού εφευρέτη της Δημοκρατίας και πασών των Επιστημών, που πίσω από την υπερφύαλλη ανοησία, κρύβει έναν πλεγματικό επαρχιωτισμό.

Περισσότερο απαιτείται μια ομφαλοσκόπηση μιμητική εκείνων των ησυχαστών μοναχών της ύστερης Βυζαντινής περιόδου. Έντονη περίσκεψη και συγκέντρωση με την προσδοκία διάγνωσης και θέασης του εσωτερικού είναι, της ουσίας του εαυτού μας.

Στη δική μας περίπτωση αυτό απαιτεί περισσή γενναιότητα και ειλικρίνεια.
Αν θέλουμε να επιβιώσουμε σαν χώρα και σαν λαός, πρέπει να αντιληφθούμε το απόλυτο κομβικό σημείο που βρισκόμαστε.

Η Ελληνική κοινωνία και οι θεσμοί οφείλουν να υποστούν ριζικό εκσυγχρονισμό, ως αποτέλεσμα παραδοχής της βαθύτατης υστέρησής μας.
Η ψευδεπίγραφη ευδαιμονία των τελευταίων δεκαετιών επέτρεψε την πλάνη της ανακυκλούμενης χωρίς προσπάθεια βελτίωσης του υλικού επιπέδου ζωής μας.
Η διατήρηση αυτού του επιπέδου ζωής δεν αποτελεί κεκτημένο ιστορικό δικαίωμα του Ελληνισμού, όπως παρουσιάζεται, ως επιβράβευση της φυλετικής του υπεροχής έναντι των φερομένων ως «κουτόφραγκων».

Εφ΄ όσον πράγματι επιθυμούμε να παραμείνουμε στη χωρία των ανεπτυγμένων κρατών, οφείλουμε να «επανεκκινήσουμε» το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας μας.
Η ισότιμη συμμετοχή μας στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, στόχος και όνειρο δεκαετιών, δεν φαίνεται να οδήγησε σε βαθύτερη όσμωση με τις Δυτικές Κοινωνίες. Η έλλειψη ουσιαστικής κοινωνικής μας παιδείας δεν το επέτρεψε.

Η πλημμυρίδα των Ευρωπαϊκών Κονδυλίων, καίτοι σε πρώτη ανάγνωση απετέλεσε λύση για την κάλυψη των διαχρονικών αναγκών της στερημένης πόρων «ψωροκώσταινας» συγχρόνως δημιούργησε ριγματώσεις και ανακατατάξεις στον παραγωγικό ιστό, που η επιβλαβής τους συνέπεια θα διαρκέσει για δεκαετίες.

Σχέσεις γενεών με τη γη και την παραγωγή διερράγησαν, όπως διερράγη και η αντίληψη ότι ο μόχθος συνιστά τον μόνο τρόπο δημιουργίας πλούτου.
Όλη αυτή η μυθοπλασία έλαβε τέλος, όταν συγκρουσθήκαμε με την πραγματικότητα. Φαίνεται όμως ότι επιτυγχάνουμε ως κοινωνία το ακατόρθωτο. Φαίνεται ότι η οξύτατη κρίση δεν μας διαπαιδαγώγησε.

Εθελοτυφλούντες αναστρέφουμε εκ νέου τη σχέση αιτίου-αιτιατού.
Οδηγείται τμήμα σημαντικό της κοινωνίας, κάτω από ερεθίσματα άκρατου λαϊκισμού, σε ψυχολογικό ρήγμα με τις εκσυγχρονιστικές τομές που συνιστούν την απαραίτητη προϋπόθεση επιβίωσης μας στο μέλλον.

Τα χλωμά βήματα εκσυγχρονισμού που με ιδιαίτερη προσπάθεια έγιναν, στοχοποιούνται ως η αιτία των προβλημάτων μας.

Ως λύση των διαχρονικών αστοχιών μας προωθείται η επάνοδος στα αίτια που δημιούργησαν τις αστοχίες αυτές, και μάλιστα με μεσσιανική επικάλυψη δικαίωσης.
Έσται η εσχάτη πλάνη χείρων της πρώτης . Εβδομήντα χρόνια μετά από τον Δεκέμβριο του 44, εχθρός είναι ο εκμαυλισμένος, εθελότυφλος, απαίδευτος ανθέλλην εαυτός μας.

Παρά ταύτα η εικόνα δεν είναι η συνολική σκοτία. Υφίσταται λύχνος.
Έχουν μέσα από τη δοκιμασία δομηθεί σε ένα μικρό αλλά δραστήριο τμήμα της κοινωνίας αντανακλαστικά επιβίωσης και εκσυγχρονισμού, που σιγά- σιγά διατυπώνουν ρωμαλέο κοινωνικό λόγο.

Οι πιστοί μάχονται για τον εκσυγχρονισμό με την αυταπάρνηση του υπερασπιστή της εσχάτης γραμμής.

Με την απαραίτητη αισιοδοξία των ημερών παρατηρώ ότι έχουν διασωθεί, ότι υπάρχουν επαρκή υγιή και συνειδητοποιούμενα κύτταρα για να αναζωογονήσουν το νοσούντα αλλά μαχόμενο κοινωνικό ιστό. Για να διασφαλίσουν μέσα από μια σκληρή, επώδυνη, αλλά αναστάσιμη μεταρρύθμιση την επιβίωση και τη διαιώνιση της εθνικής προσπάθειας.