Ομιλία στη Διπλωματική Ακαδημία της Παραγουάης με θέμα “Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας στη γειτονιά της και πέραν αυτής: η περίπτωση της Παραγουάης”

Εξοχότατε, αγαπητέ Julio, Εξοχότατοι, Aγαπητοί σπουδαστές,

Είναι μεγάλη χαρά να βρίσκομαι σήμερα εδώ και να απευθύνομαι σε ένα ακροατήριο μελλοντικών ηγετών και υπευθύνων λήψης αποφάσεων.

Είναι πραγματικά τιμή μου που είμαι ο πρώτος Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών που επισκέπτεται τη σημαντική και όμορφη χώρα σας. Ελπίζω ότι η επίσκεψή μου εδώ σήμερα θα μου επιτρέψει να σας παρουσιάσω μία σύντομη εικόνα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας, τόσο στη γειτονιά μας, αλλά και πέραν αυτής. Και ως μεμονωμένη χώρα, αλλά και υπό την ιδιότητά μας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ελλάδα διατηρεί μια μακρόχρονη, ειλικρινή και στενή φιλία με την Παραγουάη και τις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Πρόκειται για μια σταθερή φιλία, καθώς βασίζεται σε κοινές αρχές και αξίες. Αυτό δε, που προσπαθούμε ενεργά να επιτύχουμε σήμερα είναι να επανασυνδεθούμε με τους εταίρους μας στη Λατινική Αμερική, ιδιαίτερα μετά την κρίση της πανδημίας.

Χθες ήμουν στην Αργεντινή, προχθές ήμουν στην Ουρουγουάη, στις αρχές της εβδομάδας ήμουν στη Βραζιλία, αύριο και μεθαύριο θα επισκεφθώ τον Παναμά και τη Τζαμάικα. Η περιοδεία αυτή είναι στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας να επανασυνδεθούμε με μια ολόκληρη ήπειρο. Μία ήπειρο, επιτρέψτε μου να πω, που έχει τόσα πολλά να προσφέρει σε όλα τα επίπεδα, τόσο στις διμερείς όσο και στις πολυμερείς σχέσεις.

Η επίσκεψή μου εδώ, σήμερα, αποσκοπεί στην εδραίωση των σχέσεών μας με την Παραγουάη. Υπάρχει δε, μια έκφραση «Να δώσουμε σάρκα και οστά» σε αυτή την προσπάθεια. Είναι η ευκαιρία μας να συζητήσουμε και να προωθήσουμε τη μόνη σταθερή βάση των διεθνών υποθέσεων, που είναι το Διεθνές Δίκαιο και, αν μου επιτρέπετε καθώς προέρχομαι από μια ναυτική χώρα, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, την UNCLOS.

Επιτρέψτε μου δε, να εκφράσω τον βαθύτατο σεβασμό μου για την Παραγουάη, διότι, αν και είστε μια περίκλειστη χώρα, έχετε υπογράψει και επικυρώσει την UNCLOS, τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Σε πολιτικό επίπεδο, υπογράψαμε σήμερα ένα Μνημόνιο Κατανόησης για τη δημιουργία ενός μηχανισμού Πολιτικών Διαβουλεύσεων. Και, προσβλέπουμε στη δημιουργία μιας σύνδεσης, επίσης, στο επίπεδο των Διπλωματικών μας Ακαδημιών, συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής της σχετικής Συμφωνίας, η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από λίγα λεπτά σε αυτό το κτίριο και σε αυτή την αίθουσα. Και επιτρέψτε μου να πω, επιτρέψτε μου να εκφράσω την ελπίδα να σας καλωσορίσω σύντομα, αγαπητέ Julio, στην Αθήνα, στην Ελλάδα.

Παρά την έλλειψη διμερών επισκέψεων μέχρι σήμερα, οι χώρες μας πορεύονται στενά από κοινού, στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών. Και είμαι βέβαιος ότι γνωρίζετε ήδη, άλλωστε και οι δύο επιδιώκουμε να κερδίσουμε μια θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, πριν από το τέλος αυτής της δεκαετίας.

Συνδεόμαστε επίσης και σε άλλους τομείς: στο εμπόριο, στο περιβάλλον. Η Παραγουάη διαπρέπει. Καταφέρατε να παράγετε το 100% της ηλεκτρικής σας ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Καταταχθήκαμε στην όγδοη θέση παγκοσμίως όσον αφορά τη συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ελπίζουμε μόνο να μπορέσουμε να μιμηθούμε το παράδειγμά σας.

Προσπαθούμε να σημειώσουμε πρόοδο και σε άλλα θέματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος, ιδίως στον τομέα της ναυτιλίας. Η Ελλάδα, ένα παραδοσιακά ναυτικό έθνος, θα φιλοξενήσει το 2024, μαζί με τις ΗΠΑ, την 9η Διάσκεψη“Our Ocean Conference”. Μια Διάσκεψη που θα επικεντρωθεί όχι μόνο στους ωκεανούς, αλλά σε όλες τις πτυχές των σημερινών περιβαλλοντικών προκλήσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές.

Ευελπιστούμε δε, ότι η Παραγουάη θα εκπροσωπηθεί στο υψηλότερο επίπεδο σε αυτή τη Διάσκεψη. Επιτρέψτε μου επίσης να πω ότι η λέξη «ωκεανός», στην αρχική της σημασία, δεν σήμαινε τον ωκεανό όπως τον αντιλαμβανόμαστε σήμερα. Επρόκειτο για έναν ελληνικό θεό που είχε σχέση με τη θάλασσα. Εκείνη την εποχή, ο ωκεανός στο μυαλό των ανθρώπων ήταν απλώς η Μεσόγειος. Έτσι, η λέξη «ωκεανός» έχει ακόμη και σήμερα στη γλώσσα μας την έννοια της θάλασσας- αλλά η θάλασσα δεν είναι αποσυνδεδεμένη, αλλά συνδέεται με τις συνολικές περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, τα τροπικά δάση, για παράδειγμα. Έτσι, θα επιθυμούσαμε να διευρύνουμε τη συνεργασία μας σε περιβαλλοντικά θέματα με μια περίκλειστη χώρα που ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για τους ποταμούς, όπως η Παραγουάη.

Επιτρέψτε μου επίσης να πω ότι στη συλλογική μας ευρωπαϊκή νοοτροπία, η Λατινική Αμερική, η ήπειρός σας, θεωρείται ο φυσικός φίλος και σύμμαχος της Ευρώπης. Διότι, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική απόσταση, υπάρχει μια αναμφισβήτητη πολιτισμική εγγύτητα. Επιτρέψτε μου να επικαλεστώ τη δική μου εμπειρία και να πω ότι αισθάνομαι πολύ οικεία εδώ, παρόλο που βρίσκομαι μόλις λίγες ώρες στο έδαφος της Παραγουάης.

Και όντως μοιραζόμαστε πολιτικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς δεσμούς που δεν συγκρίνονται με καμία άλλη ήπειρο του κόσμου. Μια απτή απόδειξη αυτού ήταν η Υπουργική Σύνοδος ΕΕ-CELAC στο Μπουένος Άιρες τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους. Βλέπουμε δε, ξεκάθαρα ότι δεν έχει αξιοποιηθεί στο έπακρο η δυναμική αυτής της σχέσης. Συνεπώς, είμαστε πολύ πρόθυμοι να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να χαράξω το περίγραμμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στο σημερινό μας περιβάλλον. Μια πολιτική που διαμορφώνεται από τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ, όπως σας είπα και προηγουμένως, αλλά και στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, το ΝΑΤΟ.

Όπως γνωρίζετε, υπάρχει αυξανόμενη αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή μας, η οποία τροφοδοτείται κυρίως από αναθεωρητικές ατζέντες. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρώπη βιώνει, εντός των συνόρων της ηπείρου, πόλεμο μετά από πολλές δεκαετίες. Αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις στον ενεργειακό τομέα, στον τομέα των τροφίμων, στις αλυσίδες εφοδιασμού. Επηρεάζει ολόκληρο τον κόσμο.

Εμείς, η Ελλάδα, καταδικάσαμε ξεκάθαρα την εισβολή στην Ουκρανία. Με συνέπεια συντασσόμαστε με το Διεθνές Δίκαιο, και αυτό θα πράξουμε και στο μέλλον σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Έχουμε δε, αποδείξει ότι είμαστε αποφασισμένοι υπέρμαχοι της ειρήνης σε όλο τον κόσμο, αξιόπιστος σύμμαχος, πυλώνας σταθερότητας τόσο στη στενή μας γειτονιά, στα Βαλκάνια, αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική.

Είμαστε επίσης, υπερήφανοι που αποτελούμε το προπύργιο της δημοκρατίας. Είναι ειλικρινής πεποίθησή μας ότι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, και η πολυμερής συνεργασία αποτελούν βασικά μέσα για την επίτευξη του στόχου της ειρήνης, της σταθερότητας και της δημοκρατίας.

Από το 2013, η Ελλάδα έχει δημιουργήσει ένα ενεργό δίκτυο τριμερών σχημάτων συνεργασίας με χώρες της περιοχής μας. Και αυτά τα τριμερή σχήματα, μέχρι σήμερα, έχουν αποδώσει καρπούς σε πολλούς τομείς. Έχουμε επίσης, προωθήσει ενεργά τον διάλογο και έχουμε δημιουργήσει αμοιβαία επωφελείς συνέργειες με τους γείτονές μας και τους έμπιστους εταίρους μας. Επιτρέψτε μου να αναφέρω μερικούς: το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Κύπρο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Και έχουμε κάνει το ίδιο και με τους συμμάχους μας στα Βαλκάνια.

Στο ίδιο πνεύμα, προχωρήσαμε, τα τελευταία τρία χρόνια, στην οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας με την Ιταλία και την Αίγυπτο, σύμφωνα με τις διατάξεις της UNCLOS. Επιτρέψτε δε μου να πω ότι ήταν πιο δύσκολο απ’ ό,τι ακούγεται. Διότι διαπραγματευόμαστε με την Ιταλία εδώ και μισό αιώνα, 50 χρόνια, και με την Αίγυπτο εδώ και 35 χρόνια. Συνεπώς, λοιπόν, ήμουν ιδιαίτερα περήφανος που έβαλα την υπογραφή μου εκ μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας σε αυτές τις Συμφωνίες.

Οφείλω να πω ότι η γειτονιά μας, δυστυχώς, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις. Αποσταθεροποιητικοί και επιθετικοί παράγοντες εξακολουθούν να στοχεύουν στην εφαρμογή αναθεωρητικής ατζέντας. Υπό την πίεση αυτή, η χώρα μου παραμένει ψύχραιμη αλλά σταθερή.

Όμως, επιτρέψτε μου να πω ότι οι πρόσφατοι καταστροφικοί σεισμοί στην Τουρκία και τη Συρία κατέδειξαν, μέσα από τις αντιδράσεις τόσο της ελληνικής όσο και της τουρκικής κοινωνίας ότι οι κοινωνίες και οι άνθρωποι είναι πολύ πιο κοντά από όσο νομίζουν ορισμένες φορές οι ηγεσίες τους. Και πάλι, επιτρέψτε μου να επαναλάβω, ότι εμείς, η Ελλάδα, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τον τουρκικό και τον συριακό λαό σε ώρα ανάγκης.

Ωστόσο, στη διεθνή σκηνή συνολικά, ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα και η ευημερία για όλους είναι η ειρήνη, η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και επιτρέψτε μου να πω ότι εναπόκειται σε εσάς ως νέους διπλωμάτες να συνεχίσετε αυτή την πορεία, προς όφελος της χώρας σας, της κοινωνίας σας, όλων των ανθρώπων του κόσμου.

Και είμαι βαθιά ευγνώμων σε εσάς, αγαπητέ Υπουργέ, αλλά και στους σπουδαστές, που μου δίνετε σήμερα την ευκαιρία να απευθυνθώ εδώ σε εσάς. Και επιτρέψτε μου να ευχηθώ σε εσάς, ως υπερήφανους εκπροσώπους της όμορφης και σημαντικής χώρας σας, κάθε επιτυχία για το μέλλον σας

Σας ευχαριστώ πολύ.

Μετάβαση στο περιεχόμενο