Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος και Βουλευτής Β’ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας, Νίκος Δένδιας, μίλησε σήμερα στο “Greek-British Symposium” που διεξάγεται στο Ναύπλιο.
Ο κ. Δένδιας ανέφερε κατά την ομιλία του:
• Το Brexit δεν έρχεται σε καλή χρονική στιγμή για την ΕΕ.
• Αφενός η ΕΕ αντιμετωπίζει εσωτερικές προκλήσεις: την κρίση στην ευρωζώνη, τη μαζική μετανάστευση από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική και την αδυναμία της να διαμορφώσει μια Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας.
Από την άλλη, αντιμετωπίζει μια σειρά εξωτερικών προκλήσεων: τρομοκρατία των τζιχαντιστών, μια επεκτατική και επιθετική Ρωσία και μια Τουρκία που κινείται σε όλο και πιο αντιευρωπαϊκές κατευθύνσεις, για να μην αναφέρουμε τις καταστροφικές συνέπειες των νέων τεχνολογιών και φορέων στον κυβερνοχώρο και το διάστημα.
• Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ επωφελήθηκαν από τη δέσμευσή τους για την άμυνα και την ασφάλεια. Έτσι, ένα «κακό διαζύγιο» θα αποδυναμώσει και τους δύο.
• Η απομάκρυνση των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων θα είχε σοβαρό αντίκτυπο στις στρατιωτικές ικανότητες της Ευρώπης, καθώς οι μεγάλες ένοπλες δυνάμεις με ικανότητα ανάπτυξης στο εξωτερικό παραμένουν οι Βρετανοί (σχεδόν ¼) και οι Γάλλοι. Μια βρετανική απόσυρση θα έκανε την Ευρώπη πιο εξαρτημένη από το ΝΑΤΟ, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, λαμβάνοντας υπόψη τις περικοπές άμυνας σε όλες τις χώρες της ΕΕ κατά τα τελευταία χρόνια και την ανάγκη των Γάλλων να αναπτύξουν σημαντικό μέρος του στρατού τους σε εγχώρια αντιτρομοκρατικά καθήκοντα.
• Οι δυνατότητες συλλογής και ανάλυσης πληροφοριών παρεμποδίζονται σε αυτή την περίπτωση. Η Βρετανία κατατάσσεται σαν την μεγαλύτερη υπηρεσία πληροφοριών στην Ευρώπη, και είναι το μόνο Ευρωπαϊκό μέλος της κοινότητας ανταλλαγής πληροφοριών Five Eyes.
• Η ανταλλαγή πληροφοριών είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της διεθνούς τρομοκρατίας και του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο.
• Κατά την καταπολέμηση του εγκλήματος, τα οφέλη της συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Εντάλματος σύλληψης και της Europol είναι εμφανή και από τις δύο πλευρές.
• Όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ιδιαίτερα όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με υπόπτους τρομοκρατίας, η Κοινότητα CT της Βρετανίας έχει μεγάλη αξία στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II). Συνεπώς, είναι απαραίτητο να διατηρηθεί ένα πλαίσιο για την έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους υπόπτους που πιστεύεται ότι ευρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης.
• Στο διπλωματικό μέτωπο, ενέργειες όπως η ενωμένη στάση της ΕΕ έναντι της Μόσχας σχετικά με τις κυρώσεις, η Κριμαία και η ανατολική Ουκρανία θα αποδυναμωθούν από την αποχώρηση μιας από τις ισχυρότερες και πιο ειλικρινείς κυβερνήσεις. Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ, η οποία ελευθερώνεται από το βέτο του Ηνωμένου Βασιλείου στην ασφάλεια και την άμυνα, μπορεί να αξιοποιήσει την ευκαιρία να επαναπροσανατολίσει τους στρατηγικούς της στόχους θεσμικά και επιχειρησιακά. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει ότι είναι ικανή και πρόθυμή να ξεπεράσει την πολιτική στασιμότητα, προϋπόθεση για την αποφυγή υπαρξιακής κρίσης.
• Εκτός από τις πιθανές προκλήσεις για τον έλεγχο των συνόρων του Ηνωμένου Βασιλείου (Σκωτία, Ν. Ιρλανδία, Γαλλία και Ισπανία για Καλαί και Γιβραλτάρ), η εποχή του Brexit βρίσκει την διαδικασία ειρήνευσης και ενοποίησης ,καθώς και η διαδικασία διεύρυνσης, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη σχετικά ατελή. Εξακολουθούν να υπάρχουν άλυτα διμερή ζητήματα(ανοικτά συνοριακά ζητήματα, νομικές διαφορές σχετικά με εγκληματίες πολέμου, ζητήματα μειονοτήτων) που λειτουργούν ως φρένο στην εξομάλυνση των σχέσεων. Η Βοσνία & Ερζεγοβίνη καθώς και το Κοσσυφοπέδιο εξακολουθούν να θεωρούνται ως ευάλωτα κράτη από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ (η EUFOR και η KFOR εξακολουθούν να είναι παρόντες). Οι σχέσεις Κροατίας-Σερβίας έχουν επιδεινωθεί από το 2015 κατά τη διάρκεια της κρίσης των μεταναστών, ενώ το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου έχει παρεμποδίσει την σχέση μεταξύ Αλβανίας και Σερβίας. Οι διάφορες μορφές έκφρασης του αλβανικού εθνικισμού επηρεάζουν άμεσα τις διεθνοτικές σχέσεις της ΠΓΔΜ.
• Επιπλέον, η περιοχή έρχεται όλο και περισσότερο σε αντιπαράθεση με εξτρεμιστικές μορφές ισλαμισμού(η εισροή των νέων σε εξτρεμιστικά κινήματα σαλαφιστών δεν πρέπει να υποβαθμιστεί). Το πιο σημαντικό είναι ότι η ενταξιακή διαδικασία στα προαναφερθέντα κράτη φαίνεται να είναι πιο ζοφερή από ποτέ. Εκτός από το Μαυροβούνιο, το οποίο έχει γενικά καλά αποτελέσματα στη διαδικασία ένταξης της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, οι προοπτικές για τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής να ενταχθούν στις συμμαχίες παραμένουν μακρινές.
• Σε μια εποχή που η Ρωσία επιδιώκει έναν ρόλο στην περιοχή και η προοπτική μιας αμερικανικής ενασχόλησης φαίνεται αβέβαιη (με τη διοίκηση Τράμπ), ο ρόλος της ΕΕ φαίνεται να είναι πιο ζωτικός από ποτέ.
• Η ΕΕ πρέπει να επισημάνει στις υποψήφιες χώρες την πλήρη υποστήριξή της στη διαδικασία ενοποίησης / ολοκλήρωσης και θα εγγυηθεί τη συνέχιση της διαδικασίας διεύρυνσης. Εάν παραμείνει φυλακισμένη στην πολιτική της στασιμότητα ή ακόμα χειρότερα επιδεικνύει σημάδια υπαρξιακής κρίσης, θα μπορούσε να προσφέρει χώρο για εθνικισμό και διακρατικές εντάσεις. Παρόλο που η επιστροφή σε μια βίαιη σύγκρουση στην περιοχή φαίνεται αρκετά απίθανο, η ΕΕ οφείλει να ενεργήσει προληπτικά.
• Τέλος, η προσχώρηση της Τουρκίας βρίσκεται σε κίνδυνο αποτυχίας, ιδίως μετά το 2013 (Ερντογάν / διάβρωση της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου). Ενώ η σχέση ΕΕ-Τουρκίας δεν είναι η καλύτερη, η σχέση Ηνωμένου Βασιλείου-Τουρκίας έχει βελτιωθεί σημαντικά τους τελευταίους 12-18 μήνες. Έτσι, η ΕΕ πρέπει να αποσαφηνίσει τις προθέσεις της όσον αφορά τις προοπτικές της Τουρκίας στην ΕΕ, καθώς το “ευνοϊκό” μοντέλο Brexit μπορεί να εφαρμοστεί στις προσδοκίες του Ερντογάν (προνομιακή εταιρική σχέση).
• Ένα ευρύ φάσμα θεμάτων άμυνας και ασφάλειας υπόκειται σε πιθανή αλλαγή μετά από το Brexit. Η ανάγκη για βιώσιμες λύσεις για την άμυνα και την ασφάλεια μετά το Brexit είναι απαραίτητη. Αυτό θα απαιτήσει αποτελεσματικό συμβιβασμό και συνεχή δέσμευση μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ (και οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν την ανάγκη για ένα εύλογο αποτέλεσμα).
• Ταυτόχρονα, η ΕΕ πρέπει να αποδείξει την ικανότητά της να υιοθετήσει θετικά αυτήν την δύσκολη κατάσταση, επιδιώκοντας τη δική της περαιτέρω ανάπτυξη, δεσμευόμενη στην ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και συνεργασίας. Ήρθε η ώρα να της επανεκκινήσεως των στρατηγικών της στόχων. Για το σκοπό αυτό, το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να παραμείνει ζωτικός στρατηγικός εταίρος.