Ο τουρισμός από την φύση του αγκαλιάζει πολλές πτυχές της οικονομίας και πληθώρα διαφορετικών ειδών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τόσο του ιδιωτικού τομέα (Μέσα Μεταφοράς, Καταλύματα, Χώροι Εστίασης και Διασκέδασης, Εμπορικά καταστήματα, Διοργάνωση Συνεδρίων, Αθλητικά κέντρα, Πολιτιστικές εκδηλώσεις, Ξενάγηση) όσο και του δημοσίου (Δημόσιοι Χώροι, Μεταφορικά Δίκτυα και Υποδομές Εισόδου, Μουσεία και Αρχαιολογικοί Χώροι, Νοσοκομεία, Παραλίες, αξιοθέατα της φύσης).

Συγκροτεί δηλαδή μια μακρά αλυσίδα αμοιβαία εξαρτώμενων επιχειρήσεων, υπηρεσιών και δραστηριοτήτων.

Επιπλέον, η συμβολή του τουρισμού στην απασχόληση είναι σημαντική τόσο ως προς τον αριθμό των απασχολουμένων όσο και προς τις κατηγορίες πληθυσμού, δεδομένου ότι απασχολεί ευπαθείς ομάδες όπως οι νέοι, οι γυναίκες και οι ανειδίκευτοι.

Ο τουρισμός υπήρξε η κατεξοχήν έκφραση του ελληνικού μοντέλου επιχειρείν, με κτυπητές δομικές αδυναμίες:
• ανυπαρξία ολιστικής προσέγγισης, συνεργιών και συνολικού σχεδίου ανάπτυξης
• χιλιάδες οικογενειακές και ατομικές επιχειρήσεις ευάλωτες σε συγκυριακές μεταβολές του οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
• συρρίκνωση αντί διεύρυνσης της τουριστικής περιόδου

Η συζήτηση για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού μπορεί να διεξαχθεί σε δύο επίπεδα:
• Στενά για το ελληνικό τουριστικό μοντέλο
• Ευρύτερα για όλο το επιχειρηματικό περιβάλλον

Πρώτος άξονας, το ελληνικό τουριστικό μοντέλο. Θεωρώ ότι η αρμόδια Υπουργός και οι εμπλεκόμενοι φορείς εργάζονται με σύστημα και πλάνο για να το προσαρμόσουν στις νέες καταναλωτικές συνήθειες αλλά και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των επισκεπτών της χώρας μας.

Ωστόσο, μια που όπως ίσως γνωρίζετε έλκω την καταγωγή μου από ένα νησί, την Κέρκυρα, που ζει και αναπνέει από τον τουρισμό, επιτρέψτε να μοιραστώ δυο-τρεις σκέψεις σχετικά με το μέλλον του τουριστικού μας προϊόντος.

Σύμφωνα με την πλέον σύγχρονη αντίληψη για τον προσανατολισμό του τουριστικού μοντέλου παγκοσμίως, «ουκ εν τω πολλώ το ευ». Το 10% της παγκόσμιας τουριστικής ελίτ, ξοδεύει άνω του 20% των χρημάτων.

Το ελληνικό τουριστικό επιχειρηματικό μοντέλο ως έχει, δηλαδή το πρότυπο “ήλιος και θάλασσα” ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του. Σε αυτό κατατείνουν οι μελέτες του ΣΕΤΕ, σε αυτό κατατείνουμε όσοι προσεγγίζουμε τον ελληνικό τουρισμό με ψύχραιμη, μακροπρόθεσμη και πάντως όχι ευκαιριακή και τυχοδιωκτική διάθεση.

Το φετινό ρεκόρ αφίξεων είναι εξαιρετικά θετικό, αλλά δεν πρέπει να δημιουργεί εφησυχασμό. Το τουριστικό κεφάλαιο των 20 εκατομμυρίων επισκεπτών και του 16,4% συνεισφοράς στο ΑΕΠ αν δεν αξιοποιηθεί θα εξανεμισθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα με ανάστροφες δυσμενείς επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.

Η εξέλιξη της αγοράς είναι δυναμική και ευμετάβλητη, ουδόλως στατική ή γραμμική. Πρέπει να αναλυθούν οι λόγοι που συνέβαλαν τελικά για την αύξηση των επισκεπτών στη χώρα μας.

Προφανές είναι ότι υπήρξε επιτυχημένη προώθηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στο εξωτερικό, και εδώ πρέπει να συγχαρώ για την σοβαρή προσπάθειά της την συνάδελφο μου κ. Όλγα Κεφαλογιάννη, καθώς και τους εμπλεκόμενους φορείς τον ΣΕΤΕ, το ΞΕΕ, για τη δουλειά που κάνουν.

Ωστόσο θα ήταν πρόωρος ο ισχυρισμός ότι έχουμε εξαλείψει σε τέτοιο βαθμό τις δομικές αδυναμίες του τουριστικού μας μοντέλου και έχουμε καταστήσει τόσο ελκυστικό το τουριστικό μας προϊόν ώστε να διασφαλίζεται η συνέχιση της αυξητικής τάσης των 2 τελευταίων ετών.

Η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών είναι ο κρίσιμος παράγοντας για να μπορέσει η τουριστική πολιτική να πετύχει τον μεγάλο στόχο της: τη μετάβαση σε ένα μίγμα υψηλής προστιθέμενης αξίας με έμφαση στην ποιοτική αναβάθμιση και στην προώθηση ειδικών μορφών τουρισμού. Αυτό μπορεί να διασφαλίσει και τον νέο στόχο, της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου.

Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να βασίζουμε τις προσδοκίες μας ούτε σε αρνητικές συγκυρίες για τους ανταγωνιστές μας ούτε βέβαια σε συνέχιση της εκδήλωσης «αλληλεγγύης» από την παγκόσμια κοινότητα. Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην γειτονιά μας είχαν θετικές συνέπειες (βλέπε Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική) ενώ προς το τέλος του καλοκαιριού εν μέρει αρνητικές (βλέπε Ουκρανία – Ρωσία).

Ούτως ή άλλως το τουριστικό προϊόν είναι εξαιρετικά ευαίσθητο. Είναι προφανές πόσο η βελτίωση της εικόνας της χώρας μας στους τομείς της δημόσιας τάξης και ασφάλειας που κατά το παρελθόν λειτούργησε ανασταλτικά για την άφιξη τουριστών (εικόνες σε παγκόσμια ειδησεογραφικά πρακτορεία που παρουσίαζαν το κέντρο της Αθήνας ως εμπόλεμη ζώνη, απεργίες σε λιμάνια, αεροδρόμια, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) βοήθησε στην εκτόξευση των αφίξεων.

Η αναφορά στους πολλαπλούς αστάθμητους παράγοντες γίνεται για να καταδειχθεί η αυτονόητη ανάγκη για εδραίωση του ελληνικού τουριστικού μοντέλου σε περισσότερο στέρεες βάσεις, ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στη διεθνή οικονομία.

Είναι βέβαιο ότι ο ρόλος του ΣΕΤΕ, ως αναγνωρισμένου θεσμικού κοινωνικού εταίρου είναι καθοριστικός, συστεγάζοντας φορείς-μέλη από όλο το φάσμα της τουριστικής δραστηριότητας, εφαρμόζοντας bestpractices και σύγχρονες μεθόδους management και επικοινωνίας.

Οι τρεις παράμετροι για το νέο τουριστικό μοντέλο είναι:

Διαφοροποίηση του προϊόντος
-Η μονοδιάστατη επένδυση στο allinclusive δεν συνιστά βιώσιμο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης. Δεν πρέπει όμως και να δαιμονοποιείται.
-Η στόχευση σε υψηλότερης εισοδηματικής επιφάνειας επισκέπτες, οι οποίοι θα αφήνουν και περισσότερα χρήματα κατά την παραμονή τους.
-Αφήνουμε δυστυχώς αναξιοποίητα αγαθά που απλόχερα μας έχουν κληροδοτηθεί όπως οι αρχαιολογικοί χώροι, η βιοποικιλότητα, τα αγροδιατρόφικα προϊόντα. Λίγες περιοχές στον πλανήτη συγκεντρώνουν όλα μαζί αυτά τα στοιχεία τα οποία μπορεί κανείς να απολαμβάνει χειμώνα καλοκαίρι. Το ήπιο κλίμα μας μπορεί να προσελκύσει ηλικιωμένους, τα θρησκευτικά μας προσκυνήματα πιστούς, οι εναλλαγές των φυσικών τοπίων περιήγητες, τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα συνέδρια.

Εκσυγχρονισμός Δημοσίων και Ιδιωτικών υποδομών

– Δημοσίων Υποδομών: σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το αεροδρόμιο του Ηρακλείου υποδέχθηκε μόλις 330.000 λιγότερους ταξιδιώτες από το Ελευθέριος Βενιζέλος, συνολικά 2,4 εκατομμύρια, με την Ρόδο να υποδέχεται 1,7 εκ. Τη σύγκριση με το Ελευθέριος Βενιζέλος και όλα τα υπόλοιπα περιφερειακά αεροδρόμια προφανώς θα την αποφύγω. Είναι δεδομένη η ανάγκη εκσυγχρονισμού τους όπως δεδομένη είναι και η προϋπόθεση ότι η όποια ιδιωτικοποίηση τους οφείλει να γίνει με όρους που θα τα καθιστούν οικονομικώς προσβάσιμα. Επίσης, όπως γνωρίζετε προχωράμε με την ολοκλήρωση κατασκευής των μεγάλων οδικών έργων, με πλέον πρόσφατο παράδειγμα την χρηματοδότηση του τμήματος Πάτρα – Πύργος.

– Τουριστικών Υποδομών και Υπηρεσιών: ο «τουρίστας» δεν ξεγελιέται πια από “καλοτραβηγμένες” φωτογραφίες και γλαφυρές περιγραφές. Όπως επίσης, ζητά και κάτι παραπάνω από το γνωστό ψυγειάκι και τις καθαρές πετσέτες. Χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, τις εξελιγμένες μηχανές αναζήτησης, ενημερώνεται, συγκρίνει και κρίνει. Οι ξενοδοχειακές και τουριστικές υποδομές πρέπει να εκσυγχρονίζονται σε τακτικά χρονικά διαστήματα, να ανταποκρίνονται σε αξιοπρεπή και σύγχρονα επίπεδα φιλοξενίας, με την κατάλληλη πιστοποίηση αλλά και την έξωθεν καλή μαρτυρία. Η παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών όπως για παράδειγμα ο χώρος στάθμευσης, άθλησης και οι παιδότοποι είναι στοιχεία που βαρύνουν στην τελική επιλογή του επισκέπτη.

– Διαρκής Εκπαίδευση Ανθρωπίνου Δυναμικού: η αλήθεια είναι ότι στον τουρισμό διαθέτουμε ένα από τα πλέον καταρτισμένα, έμπειρα και πολύγλωσσα υπαλληλικά δυναμικά στον κόσμο. Ωστόσο υφίστανται πλειάδα διαθεσίμων πόρων και εργαλείων για την περαιτέρω μετεκπαίδευση και εξειδίκευσή του.

– Καινοτομία: Το διαδίκτυο, τα έξυπνα τηλέφωνα και τα tablets αλλάζουν εκ βάθρων την αντίληψη για τον τουρισμό. Πρακτικές όπως η κράτηση του «τελευταίου λεπτού», ο «τουρισμός του σαββατοκύριακου», η «πόλη διάλλειμα» και η επιλογή προορισμού βάσει φθηνού αεροπορικού ναύλου έχουν διαδοθεί αν όχι επιβληθεί από τις νέες τεχνολογίες. Το ελληνικό τουριστικό προϊόν οφείλει να καρπωθεί αυτά τα ευεργετήματα εκμεταλλευόμενο φθηνές καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις.
Συνέργειες

– Πολιτισμός / Αγροτική Ανάπτυξη / Τοπική Αυτοδιοίκηση / Υποδομές / Καινοτομία ως αναπόσπαστοι κρίκοι της τουριστικής αλυσίδας.

▪ Πασίγνωστοι παγκοσμίως αρχαιολογικοί προορισμοί απομονωμένοι εξαιτίας του κακού οδικού δικτύου, ξενοδοχειακές μονάδες που προτιμούν το εισαγόμενο βούτυρο και μαρμελάδα από τα εγχώρια που παράγονται λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά, εστιατόρια με “διεθνή κουζίνα” σε περιοχές με περιζήτητα προϊόντα προστατευόμενης προέλευσης, είναι μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα του ελληνικού τουριστικού “κατά μόνας” επιχειρείν.

▪ Η ενίσχυση της συνεργασίας του “τριγώνου της γνώσης” (επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα) θα συμβάλλει στην ανάδειξη της προστιθέμενης αξίας των συμπλεγμάτων τουρισμού – πολιτισμού.

▪ Οι συνέργειες μεταξύ των διαφορετικών παραγωγικών και επιχειρηματικών κλάδων, η συνεργασία των τοπικών φορέων με τις τουριστικές ενώσεις και φορείς, η διαχείριση και ο σχεδιασμός σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, θα έχουν πολλαπλά και πολλαπλασιαστικά οφέλη. Η σύμπραξη όλων αυτών των φορέων δεν είναι καθόλου αυτονόητη, σε μια κοινωνία μάλιστα που δεν διακρίνεται για την ευκολία συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών ομάδων. Χρειάζεται δηλαδή η κατανόηση της αρχής ότι η σύμπραξη παράγει περισσότερα από το απλό άθροισμα της συνδρομής καθενός χωριστά.

Επιτρέψτε μου να κάνω και μια σύντομη αναφορά σε δύο ζητήματα που γνωρίζω ότι απασχολούν ιδιαιτέρως το τουριστικό επιχειρείν, τη φορολογία και τις θεωρήσεις εισόδου-visa.

Καταρχάς, το αυξανόμενο φορολογικό βάρος επηρεάζει σημαντικά το κόστος των τουριστικών επιχειρήσεων και έχει αρνητικές επιπτώσεις στη ζήτηση των υπηρεσιών τους. Πιστεύω σε λιγότερους φόρους, αλλά και σε λιγότερο κράτος. Το τουριστικό προϊόν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως το πλέον εξαγώγιμο εθνικό προϊόν και ως τέτοιο να προστατεύεται. Έχουμε δεσμευθεί, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, για ενιαίο φορολογικό συντελεστή 15% στις επιχειρήσεις, δέσμευση που θα τηρηθεί. Σε ό,τι αφορά το καθεστώς θεωρήσεων εισόδου, είναι ζήτημα που απασχολεί το Υπουργείο Εξωτερικών και θεωρώ ότι οι προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από τον ΣΕΤΕ χρήζουν σοβαρής επεξεργασίας.

ΤΟ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Σε ό,τι αφορά το δεύτερο επίπεδο συζήτησης, στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, εφαρμόζουμε ένα συνολικό αναπτυξιακό σχέδιο για να βάλουμε τις βάσεις αλλαγής του μοντέλου λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας, για να βελτιώσουμε το επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον της χώρας μας.

Εμείς πιστεύουμε ότι το νέο αναπτυξιακό μοντέλο χρειάζεται 100.000 νέες επιχειρήσεις, προφανώς πολλές από αυτές και στον τουρισμό, και όχι 300.000 νέους ημιαπασχολούμενους δημοσίους υπαλλήλους.

Προσεγγίζουμε δηλαδή τον Τουρισμό στην οριζόντια διάστασή του, ως κύριο πυλώνα οικονομικής μεγέθυνσης, το μέγεθος και η δομή του οποίου επηρεάζουν και επηρεάζονται από την συνολική οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα της χώρας.

Οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις συνιστούν την ραχοκοκαλιά και της τουριστικής δραστηριότητας. Δεκάδες χιλιάδες οικογενειακές επιχειρήσεις, εκατοντάδες χιλιάδες απασχολούμενοι. Το 94% των μονάδων καταλυμάτων είναι δυναμικότητας κάτω των 50 δωματίων. Ενώ 4.000 από τις 9.800 ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και κάμπινγκ της χώρας είναι Ατομικές Επιχειρήσεις. Εδώ βέβαια η κινητροδότηση των συγχωνεύσεων στο πλαίσιο της συνολικής διευκόλυνσης του επιχειρείν είναι κάτι που μελετάμε.

Μεταρρυθμίσεις που αφορούν άμεσα και στον τουρισμό:

• Καινοτομία: δημιουργώντας ένα πλαίσιο ανάπτυξης της καινοτομίας. Καινοτομία και τουρισμός είναι τομείς που θα έπρεπε στην Ελλάδα να βρίσκονται ήδη σε άμεση συνέργια. Δυστυχώς ακόμα προσπαθούμε να εξηγήσουμε έννοιες όπως venturecapital, seedcapital, incubators. Αναφέρω ενδεικτικά το δημοφιλές σάιτ με τουριστικές πληροφορίες στην κινέζικη γλώσσα που έφτιαξαν Έλληνες νέοι.

• Αδειοδότηση: καθιστώντας εύκολη την πρόσβαση στο επιχειρείν. Και στο τουριστικό επιχειρείν γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλές ακατανόητες γραφειοκρατικές απαιτήσεις προτού δοθεί για παράδειγμα μια άδεια λειτουργίας ενοικίασης ποδηλάτων, ή για να δοθεί ξεχωριστή άδεια λειτουργίας μπαρ, εστιατορίου ή σπα εντός ήδη αδειοδοτηθέντος ξενοδοχείου. Πρόθεσή μας είναι να καταργήσουμε πριν το τέλος του χρόνου ένα μεγάλο αριθμό άχρηστων αδειών.

• Χρηματοδότηση: αναδιαρθρώνοντας το ιδιωτικό χρέος. Γνωρίζουμε πολύ καλά, ότι και οι τουριστικές επιχειρήσεις ασφυκτιούν από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, από υπέρογκα επιτόκια δανείων της κρίσης, από έλλειψη κεφαλαίου κίνησης. Με τον νέο νόμο για τα «κόκκινα δάνεια», με τις προσπάθειες που καταβάλλουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την επιδότηση του επιτοκίου των υφισταμένων ενήμερων επιχειρηματικών δανείων, με τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και μηχανισμούς που συστήνουμε, όπως το IfG και σε δεύτερο χρόνο τη σχεδιαζόμενη Αναπτυξιακή Τράπεζα, αντιμετωπίζουμε ολιστικά το πρόβλημα της ρευστότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.

• Πτώχευση: δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία στους έντιμους επιχειρηματίες. Πρέπει να καταλάβουμε σε αυτόν εδώ τον τόπο ότι η πτώχευση δεν σημαίνει καταδίκη, αλλά είναι μια πιθανή, απευκταία, εξέλιξη στον κύκλο ζωής μιας, για παράδειγμα, τουριστικής επιχείρησης η οποία όμως μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για μια νέα προσπάθεια, μια δεύτερη ευκαιρία. Εισάγουμε μάλιστα για πρώτη φορά και το θεσμό της πτώχευσης του ιδιώτη.

• Επενδύσεις: διευκολύνοντας τις ξένες επενδύσεις. Η Ελλάδα χρειάζεται 100 δισεκατομμύρια ξένες επενδύσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας, κεφάλαια που δεν υπάρχουν εντός των συνόρων. Πρώτο και κύριο μέλημα για να έρθουν επενδύσεις στην Ελλάδα είναι η εγκαθίδρυση ενός σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος, μια προσπάθεια που καταβάλλει με συνέπεια η ελληνική κυβέρνηση, δεν βρίσκει όμως συμπαραστάτες στον χώρο της αντιπολίτευσης. Δεύτερο και εξίσου σημαντικό, είναι η δημιουργία ενός ελκυστικού, διαφανούς και αξιόπιστου φορολογικού περιβάλλοντος που θα εγγυάται ασφάλεια και σταθερότητα στη ξένη επένδυση.

• Ακίνητα: αξιοποιώντας την ακίνητη περιουσία ως σύγχρονη μορφή επένδυσης, που ενώ είναι τόσο διαδεδομένη επιχειρηματική δραστηριότητα στο εξωτερικό, στην Ελλάδα είμαστε ακόμα διστακτικοί. Το ακίνητο έχει τεράστια δυνατότητα ως αναπτυξιακό εργαλείο στην Ελλάδα.

Δημόσιες Επενδύσεις

ΕΣΠΑ – Αναπτυξιακός Νόμος

Σε ό,τι αφορά το ΕΣΠΑ, που γνωρίζω ότι σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, μόλις την περασμένη Τετάρτη παρουσιάσαμε το σχέδιο μας για τη νέα προγραμματική περίοδο, με ιδιαίτερη έμφαση στις εμπροσθοβαρείς δράσεις.

Για το 2007-2013 πήγαμε εξαιρετικά καλά, η απορρόφηση προσεγγίσει 85,7% για να είμαστε ακριβείς. Ξέρετε ότι όταν ανέλαβε η παρούσα κυβέρνηση τον Ιούνιο του 2012, η απορρόφηση μετά από μόλις 5 χρόνια είχε υπερβεί το 40%. Η πρόβλεψη του Υπουργείου είναι ότι θα φτάσουμε το 100% μέχρι το τέλος του 2015.

Θέλω να σας δώσω έναν άλλο αριθμό, νομίζω ότι έχει μια σημασία για σας, ότι από τις δράσεις αυτές μέχρι σήμερα έχουν ωφεληθεί 118.400 επιχειρήσεις κυρίως μικρομεσαίες, με συνολικό προϋπολογισμό επενδύσεων που υπερβαίνει τα 9 δις.

Ειδικότερα για το νέο ΕΣΠΑ η έγκρισή του έγινε το Μάιο του 2014, επί των ημερών του φίλου μου και προκατόχου μου, του κ. Κωστή Χατζηδάκη. Το ελληνικό πρόγραμμα ήταν μόλις το 3ο μεταξύ των 28 κρατών-μελών που έλαβε την συγκατάθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τον Ιούλιο του 2014 υπεβλήθησαν τα 19 Επιχειρησιακά Προγράμματα, νομίζω επίσης πάρα πολύ έγκαιρα, ενώ στο επόμενο 15νθήμερο θα έχει ολοκληρωθεί η εσωτερική διεργασία διαβούλευσης για το νομοσχέδιο του ΕΣΠΑ.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι έγινε μια πολύ σοβαρή διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δέχθηκε τη δυνατότητά μας εμπροσθοβαρώς να εντάξουμε έργα της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020 και πριν ακόμα από την έγκριση και την υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Εάν σε αυτά προσθέσετε και τις εμπροσθοβαρείς δράσεις των 700 εκατομμυρίων που πραγματοποιεί σε μεγάλο βαθμό το Υπουργείο Εργασίας, αυτή τη στιγμή έχουμε την εξής κατάστασή από πλευράς διαθεσίμων για την ελληνική οικονομία: Έχουμε 4,2 δις υπόλοιπο από το ΕΣΠΑ 2007-2013, έχουμε 4,9 δις ευρώ από τις εμπροσθοβαρείς δράσεις του νέου ΕΣΠΑ και επίσης έχουμε άλλα 2,9 δις από έργα phasing στο νέο ΕΣΠΑ. Συνολικά, διαθεσιμότητα πόρων για την ελληνική οικονομία της τάξεως των 12 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ένα ποσό το οποίο είναι τεράστιο και το οποίο είναι μία από τις αιτίες για τις οποίες ο υπολογισμός του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 2015 περνάει από το 0,9% στο 2,9%.

Η στρατηγική για τον Τουρισμό για την προσεχή προγραμματική περίοδο συνίσταται στην ανάδειξη του ελληνικού τουρισμού με το συνδυασμό του φυσικού και του πολιτιστικού αποθέματος και του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας σε ένα συνολικό προϊόν εμπειριών, που θα το χαρακτηρίζει η υψηλή ποιότητα σε όλες τις πτυχές των προσφερόμενων υπηρεσιών, θα περιλαμβάνει ένα σύνολο αλληλοσυμπληρούμενων αλλά διακριτών τουριστικών προϊόντων και θα εξασφαλίζει ένα ενιαίο επίπεδο ελάχιστων ποιοτικών χαρακτηριστικών σε όλες τις περιφέρειες της χώρας.

Ο τουρισμός αποτελεί την κατ’ εξοχήν δραστηριότητα που υλοποιείται στις περιφέρειες της χώρας . Στις προτάσεις και των 13 ΠΕΠ ο τουρισμός τίθεται σαν η πρώτη ή η δεύτερη προτεραιότητα μαζί με την αγροδιατροφή.

Εκτενέστερη αναφορά γίνεται και στο σχέδιο του νέου τομεακού επιχειρησιακού προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα- Επιχειρηματικότητα- Καινοτομία» (ΕΠΑΝΕΚ) το οποίο εξειδικεύει όσα αναφέρονται στο κείμενο του νέου ΕΣΠΑ.

Σε ό,τι αφορά τον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο, ένας ευρύς διάλογος ξεκινάει τον επόμενο μήνα. Πρόθεση του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας είναι η δημιουργία ενός εντίμου πλαισίου συνεργασίας με τους ιδιώτες και η έμπρακτη συμπαράσταση στις προσπάθειες των υγιών επιχειρήσεων. Πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιδιώκουμε τη βελτίωση του μηχανισμού αξιολόγησης, στοχεύουμε στην επιτάχυνση της διαδικασίας εκταμίευσης.

ΕΙΔΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

Στην Ειδική Ομάδα Εργασίας που συστήσαμε από κοινού με το Υπουργείο Τουρισμού και με τη συμμετοχή του ΣΕΤΕ και του ΞΕΕ συζητάμε τη συντονισμένη δράση για τους όρους και τις προϋποθέσεις συμβατότητας με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο των κρατικών ενισχύσεων στον τομέα του τουρισμού.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων που ισχύει σε όλα τα Κράτη Μέλη της ΕΕ εισήγαγε περιορισμούς που δεν ίσχυαν στο προηγούμενο καθεστώς, οι οποίοι δύνανται να λειτουργήσουν ανασταλτικά ειδικά για τις μεγάλες επενδύσεις.

Ένας εκ των πλέον σημαντικών περιοριστικών όρων κήρυξης ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά, που αφορά στις επενδύσεις σε όλους τους επιλέξιμους κλάδους, συνεπώς και στον τουριστικό, είναι εκείνος που προβλέπει ότι σε Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται για οποιαδήποτε μορφή αρχικής επένδυσης, ενώ σε μεγάλες επιχειρήσεις χορηγούνται μόνο για αρχική επένδυση και για νέα οικονομική δραστηριότητα στη συγκεκριμένη περιοχή.

Εξάλλου, οι μέγιστες εντάσεις των ενισχύσεων έχουν μειωθεί κατά πολύ, στερώντας τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τις περιφέρειες από ένα σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο. Σε αυτό συνυπολογίζεται το γεγονός ότι ως κριτήριο για τον καθορισμό ορισμένων περιοχών ως μειονεκτούντων έχει ληφθεί υπόψη το ΑΕΠ της τριετίας 2008-2010, το οποίο, όμως, έχει μεταβληθεί ουσιωδώς μεταγενέστερα λόγω της επελθούσας οικονομικής κρίσης.

Τα ανωτέρω αφορούν κάθε είδους ενισχύσεις σε επενδύσεις είτε από καθαρά εθνικούς πόρους είτε από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (δηλαδή από το ΕΣΠΑ).

Εξετάζουμε λοιπόν τρεις διαφορετικές επιλογές αντίδρασης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπη λαμβάνοντας υπόψη τη σύσταση της Ειδικής Ομάδας Εργασίας.

Είναι βέβαιο, ότι η χώρα το 2012 βρισκόταν σε ένα δραματικό επίπεδο. Είναι βέβαιο, ότι η συρρίκνωση του ΑΕΠ ήδη προσέγγιζε το 25%. Είναι βέβαιο ότι το “Grexit” ήταν η κυριαρχούσα πρόβλεψη, ήταν βέβαιο ότι το κέντρο των Αθηνών ήταν επίπεδο καθημερινών συγκρούσεων, απομακρύνοντας τους πολίτες και τους επισκέπτες της πόλης.

Δύο χρόνια μετά, όλα αυτά έχουν μεταβληθεί. Έχει παραμείνει η χώρα με απόλυτη βεβαιότητα στην ευρωζώνη, έχει δυνατότητα δανεισμού από τις αγορές. Για πρώτη φορά γυρνάμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, έστω και μικρούς, 0,9%. Όμως, πρέπει να σας πω ότι το 2015 θα πάμε στο 2,9% έχει “ειρηνεύσει” η χώρα, έχει αντιμετωπιστεί η εγκληματικότητα. Έχει δημιουργηθεί ένα συνολικό σύγχρονο πλαίσιο μέσα από σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων που εμπλουτίζονται διαρκώς.

Στηριζόμαστε και στηρίζουμε τον Τουρισμό για να πάμε μπροστά.