ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το «Oruc Reis» κινήθηκε κάτω από τα 10 μίλια από το Καστελόριζο. Η κόκκινη γραμμή πού είναι για την Ελλάδα;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η θέση της χώρας μας έχει εκφραστεί επανειλημμένα και δεν χρήζει ερμηνειών. Έχουμε καταστήσει απολύτως σαφές τόσο προς την Τουρκία όσο και προς τη διεθνή κοινότητα ότι η Ελλάδα διατηρεί το αναφαίρετο δικαίωμα μονομερούς επέκτασης ανά πάσα στιγμή, των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, στη βάση των διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας το οποίο επιτρέψετε μου να τονίσω αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Εθιμικού Δικαίου και άρα δεσμεύει το σύνολο των χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Πρόκειται για ένα δικαίωμα της ελληνικής πολιτείας το οποίο θα ασκηθεί σε χρόνο τον οποίο η ίδια θα επιλέξει. Εξίσου σαφής έχει καταστεί η πρόθεσή μας να υπερασπιστούμε την εθνική κυριαρχία μας και τα κυριαρχικά δικαιώματά μας και ότι δεν πρόκειται να ανεχθούμε καμία απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένου ή κεκτημένου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι θα κάνετε αν η Τουρκία στείλει πλοίο-γεωτρύπανο στην υφαλοκρηπίδα μας; Έχετε αποκλείσει την εκδοχή της υπεράσπισης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων διά των όπλων;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Τουρκία έχει έμπρακτα αποφασίσει τη στρατιωτικοποίηση της διπλωματίας της και ασκεί την παρωχημένη πολιτική των κανονιοφόρων. Παράλληλα, παραβιάζει κατάφωρα κάθε κανόνα διεθνούς νομιμότητας και έννοιας ειρηνικής συνύπαρξης. Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι σαφής. Δεν επιδιώκει τη στρατιωτικοποίηση της κατάστασης και την πολεμική αναμέτρηση, αλλά παράλληλα, είναι δεδομένες τόσο η βούληση όσο και η ικανότητα της χώρας να υπερασπιστεί την εθνική της κυριαρχία. Πρόκειται για συνταγματική υποχρέωση και όχι απλώς για επιλογή. Στην κατεύθυνση αυτή, έχουμε λάβει όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, ενώ έχουν ενεργοποιηθεί και οι κατάλληλοι διπλωματικοί δίαυλοι προκειμένου να μην υπάρξει η παραμικρή αμφιβολία ότι η Ελλάδα θα πράξει ό,τι απαιτηθεί για να προασπιστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Στο πλαίσιο αυτό, επίσης έχω προβεί σε σειρά ενεργειών προς τους βασικούς μου συνομιλητές. Μόλις την περασμένη εβδομάδα υπενθύμισα σε επιστολή μου προς τον Αμερικανό ομόλογό μου, κ. Πομπέο, τη δέσμευση της Ελλάδας και των ΗΠΑ, όπως αυτή αποτυπώνεται στη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας για την αμοιβαία προστασία της ασφάλειας κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας των δύο χωρών. Παράλληλα, υπογράμμισα στον υψηλό εκπρόσωπο κ. Μπορέλ ότι η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα της επίκλησης της ρήτρας αμοιβαίας συνδρομής της Ε.Ε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέσατε το ζήτημα για εμπάργκο όπλων στην Τουρκία σε τρία κράτη μέλη που συνεχίζουν να την εξοπλίζουν, θεωρείτε ότι είναι πιθανό να σταματήσουν;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η επιστολή μου αποτελεί συνέχεια ενός πολύ σοβαρού ζητήματος που μας απασχολεί και το οποίο έχω ήδη θέσει στους Ευρωπαίους ομολόγους μου από τον περασμένο Αύγουστο. Μάλιστα, και ο πρωθυπουργός το έθεσε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δεν νοείται οι Ευρωπαίοι εταίροι μας να συνεχίσουν να προμηθεύουν την Τουρκία με στρατιωτικό υλικό και εξοπλισμό, όταν η Τουρκία, με επιθετικές ενέργειές της απειλεί την εθνική ασφάλεια κρατών μελών της Ε.Ε. και την ειρήνη στην περιοχή. Το αίτημά μας βασίζεται σε συγκεκριμένες αποφάσεις που έχουν λάβει τα κράτη μέλη της Ε.Ε. και με την επιστολή μου τους θέτω προ των ευθυνών τους. Να σας υπενθυμίσω ότι οι ΗΠΑ έχουν παγώσει την εξαγωγή των F-35 στην Τουρκία και ότι αυξάνονται οι φωνές στο Κογκρέσο που ζητούν την άμεση εφαρμογή εμπάργκο όπλων. Παράλληλα, ο Καναδάς σταμάτησε τις εξαγωγές οπλικών συστημάτων στην Τουρκία μετά τα γεγονότα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ζητήσατε την καταγραφή των παραβιάσεων της τελωνειακής ένωσης από την Τουρκία και ενδεχομένως την αναστολή της συμφωνίας αυτής. Τι απαντάτε στην αντιπολίτευση που σας κατηγορεί για επικοινωνιακό πυροτέχνημα;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει θεμελιώδη κριτήρια ένταξης στην Ε.Ε, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά. Παράλληλα, παραβιάζει κατάφωρα την τελωνειακή ένωση χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνάσματα, τα οποία αποβαίνουν εις βάρος της Ε.Ε. συνολικότερα και της χώρας μας ειδικότερα. Για τον λόγο αυτό, κρίνω επιτακτική την ανάγκη όπως έχει επισημάνει και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών κύριος Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιληφθεί του ζητήματος και να προτείνει άμεσα τη λήψη μέτρων για να σταματήσει αυτή η καταχρηστική πρακτική. Παράλληλα, τόνισα ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει επίσης το ενδεχόμενο αναστολής της τελωνειακής ένωσης ως σαφές μήνυμα αποδοκιμασίας της κατά συρροή τουρκικής παραβατικής συμπεριφοράς. Αξιοποιούμε κάθε δυνατό νομικό εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας. Η Ε.Ε. πρέπει επιτέλους να καταστήσει σαφές προς την Τουρκία ότι δεν μπορεί να ακολουθεί παραβατική συμπεριφορά προς κράτος-μέλος της Ε.Ε. και προς την ίδια την Ένωση και ταυτόχρονα η Ε.Ε. να την επιβραβεύει ανεχόμενη παραβιάσεις της τελωνειακής ένωσης. Αδυνατώ να κατανοήσω συνεπώς επί ποίου αντικειμενικού εδάφους εδράζεται η συγκεκριμένη κριτική. Θα τολμούσα να σχολιάσω ότι την κριτική αυτή θα μπορούσε να την αντιστρέψει κάποιος και να αναρωτηθεί γιατί θα έπρεπε οπωσδήποτε να σχολιάσει αρνητικά την ελληνική στάση σε ένα εθνικό ζήτημα η αντιπολίτευση, ακόμη και όταν είναι προφανές ότι δεν ισχύουν οι ισχυρισμοί της. Από την πλευρά μας άλλωστε, προσπαθούμε να διαφυλάξουμε την εθνική ενότητα στην εξωτερική πολιτική ως κόρην οφθαλμού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συμφωνήσατε με την Αλβανία στην από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τις θαλάσσιες ζώνες. Μπορεί να κωλυσιεργήσει την προσφυγή η αλβανική πλευρά;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κατ’ αρχάς θέλω να υπογραμμίσω ότι, όπως και με τις συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο, έτσι και στην περίπτωση της Αλβανίας η Ελλάδα αποδεικνύει έμπρακτα ότι μπορεί να λύνει προβλήματα με πυξίδα το Διεθνές Δίκαιο, τον εποικοδομητικό διάλογο και την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών. Δηλαδή γνωρίζει τον τρόπο που οικοδομούνται οι διακρατικές σχέσεις και τον ακολουθεί και στην περίπτωση της Αλβανίας που εργάζεται προκειμένου να αποτελέσει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Με την Αλβανία συμφωνήσαμε να εργαστούμε από κοινού για την υποβολή του ζητήματος της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επέκτασης των χωρικών υδάτων και των δύο χωρών στα 12 ναυτικά μίλια με πλαίσιο το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Από τη στιγμή που υπάρχει η βούληση, εκτιμώ ότι δεν θα είναι πρόβλημα η διαδικασία. Η επίλυση της εκκρεμότητας αυτής θα είναι άλλωστε επωφελής και για τις δύο χώρες. Υπάρχουν, συνεπώς όλοι οι λόγοι για να διατηρηθεί το κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού, που τονίστηκε εκατέρωθεν στην πρόσφατη επίσκεψή μου, και για να ενισχυθεί η θετική ατζέντα στις διμερείς μας σχέσεις. Η Ελλάδα πρέπει να δημιουργήσει μια στρατηγική σχέση με την Αλβανία και νομίζω ότι η αλβανική πλευρά είναι ιδιαίτερα θετική σε μία τέτοια κατεύθυνση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εξετάζετε το ενδεχόμενο να προσφύγετε στη Χάγη και κατά της κυβέρνησης της Λιβύης για το τουρκολιβυκό μνημόνιο;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Το λεγόμενο τουρκολυβικό μνημόνιο, όπως έχουμε τονίσει κατ’ επανάληψη, είναι παράνομο καθώς δεν βασίζεται στους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας και είναι ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για την Ελλάδα, αλλά και για κανένα άλλο κράτος όπως έχει επανειλημμένα δια τυπωθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και τις σύμμαχες χώρες.