Β. ΧΙΩΤΗΣ: Ζητήσαμε για όλα αυτά να συζητήσουμε με τον Υπουργό Εξωτερικών, τον κύριο Νίκο Δένδια και τον ευχαριστούμε πολύ για την ανταπόκρισή του. Τον έχουμε στην τηλεφωνική γραμμή. Καλό μεσημέρι κύριε Υπουργέ.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Γεια σας κύριε Χιώτη και κύριε Παπαδόπουλε. Καλό μεσημέρι σε εσάς και καλό μεσημέρι στους ακροατές σας.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Λοιπόν, πως την βλέπετε να εξελίσσεται τώρα αυτή την κατάσταση; Διότι πραγματικά έχουμε συνηθίσει πολλές φορές την Τουρκία σε ακραία ρητορική αλλά, δεν ξέρω αν συμφωνείτε μαζί μου, οι χθεσινές δηλώσεις του Προέδρου Erdogan, νομίζω ότι έχουν υπερβεί κάθε όριο.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι, το «δεν υπάρχει για μένα πλέον Μητσοτάκης» είναι ακραίο.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Τώρα, θα πρότεινα να μείνουμε στη, νομίζω, σοφή απάντηση που δόθηκε από ελληνικής πλευράς σε αυτήν την τοποθέτηση του Προέδρου Erdogan.
Νομίζω ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος ούτε να απαντήσουμε με τον ίδιο τρόπο, ούτε να μπούμε σε μια διαδικασία αντιδικιών και, να το πω, αντιφωνήσεων.
Νομίζω ότι η Ελλάδα υποστηρίζει τις θέσεις που υποστηρίζει, o Πρωθυπουργός έκανε μία εξαιρετική τοποθέτηση στο Κογκρέσο – αντικειμενικά, δεν το λέω επειδή… Εγώ οφείλω να σας πω ότι μου προκάλεσε έντονα αισθήματα υπερηφάνειας η παρουσία του.
Θεωρώ ότι ήμουν ιδιαίτερα ευτυχής που παρακολούθησα αυτήν την ομιλία. Δεν κατανοώ την τουρκική αντίδραση. Δεν ελέχθη κάτι το οποίο είναι εκτός των ορίων, των πάγιων ελληνικών θέσεων.
Από εκεί και πέρα, έτσι έκρινε ο Πρόεδρος της Τουρκίας ότι έπρεπε να τοποθετηθεί. Αυτό είναι θέμα δικό του.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Γιατί αισθάνεστε ότι κάνει αυτήν την, δηλαδή, την ακρότητα;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ξέρετε, δεν πρόκειται να… Αν μου επιτρέπετε να σας εκφράσω γενικές υποθέσεις εργασίας, θα έλεγα ότι η Τουρκία γενικά διαπραγματεύεται με έναν ιδιόρρυθμο τρόπο μερικές φορές. Χρησιμοποιεί και μέσα εκτός της συνήθους διπλωματικής πρακτικής.
Από εκεί και πέρα, όμως, δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος καλείται να εξηγήσει την τοποθέτηση του Προέδρου Erdogan. Εμείς πάντα σε όλους τους ηγέτες χωρών, και στον Πρόεδρο Erdogan, αναφερθήκαμε με σεβασμό, όπως πρέπει για τον Αρχηγό μιας ξένης χώρας.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Ναι, τώρα όμως έχουμε μια νέα πραγματικότητα κ. Υπουργέ. Είναι απολύτως κατανοητό ότι ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος δεν θέλει να απαντήσει και νομίζω σωστά, με τον αντίστοιχο τρόπο στην τουρκική προκλητικότητα.
Αλλά έχουμε συνδυασμένες κινήσεις ακραίας προκλητικότητας. Δηλαδή, εκτός από τις παραβιάσεις, το μπαράζ των παραβιάσεων, που μία, όπως είπε σωστά ο Νότης, έφτασαν δυόμισι μίλια από την Αλεξανδρούπολη, έχουμε αύξηση των προσφυγικών ροών, σήμερα το πρωί πληροφορηθήκαμε ότι περίπου 140 μετανάστες επιχείρησαν και πάλι να περάσουν τα θαλάσσια σύνορά μας και να φτάσουν στη Χίο και στη Λέσβο.
Και, το κυριότερο, έχουμε μια προαναγγελία, από την Τουρκία, διακοπής του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Τουλάχιστον αυτό καταλάβαμε από τις δηλώσεις του Erdogan. Άρα, θέλω να σας πω, πρώτον, πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση σε όλα αυτά; Και, δεύτερον, αν έχετε ενημέρωση ότι διακόπτεται ο ελληνοτουρκικός διάλογος.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Να τα πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Εμείς, όπως καλά είπατε, δεν ακολουθούμε την οξύτητα, ούτε επιλέγουμε να αντιδράσουμε με τον τρόπο που η άλλη πλευρά θα μας επιβάλλει. Εμείς έχουμε τη δική μας πολιτική, έχουμε τις δικές μας θέσεις. Οι δικές μας θέσεις είναι απολύτως καθαρές, επαναλαμβάνονται κάθε φορά σε όλα τα διεθνή φόρα.
Κατά συνέπεια, δεν πρόκειται να πέσουμε στην παγίδα της όξυνσης κατ’ επιλογήν του συνομιλητή μας. Εάν η ελληνική κυβέρνηση κρίνει ότι πρέπει να οξύνει, θα οξύνει επειδή αυτή το έκρινε, όχι επειδή την υποχρέωσε μια άλλη πλευρά.
Δεύτερον, είναι απόλυτα ακριβές αυτό που λέτε. Είναι πρωτοφανής ο αριθμός των παραβιάσεων. Μένω στις 42 υπερπτήσεις πάνω από μεγάλο ελληνικό νησί και στην προσέγγιση των δυόμισι μιλίων στην Αλεξανδρούπολη. Αυτά είναι απολύτως απαράδεκτα.
Έχουν τεθεί σε όλα τα διεθνή φόρα και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα μου επιτρέψετε να σας πω δε ότι εκθέτουν ανεπανόρθωτα την Τουρκία που τα κάνει, όχι την Ελλάδα.
Αυτή η συμπεριφορά της Τουρκίας αποτελεί την απόλυτη τεκμηρίωση των ελληνικών επιχειρημάτων. Δηλαδή του γεγονότος ότι απειλούμαστε, ότι το casus belli εναντίον της Ελλάδας δεν είναι κενό περιεχομένου και ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει απειλή από την Τουρκία. Η Τουρκία, με αυτά που κάνει, επιβεβαιώνει απολύτως αυτά που λέμε.
Από κει και πέρα..

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Για τον ελληνοτουρκικό διάλογο σας είχα ρωτήσει.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Καταρχάς, καταλαβαίνετε ότι διάλογος με καθεστώς διαρκών υπερπτήσεων και ύβρεων, έχει μια δυσχέρεια, έτσι; Για να το πω όσο πιο κομψά μπορώ.
Επειδή δεν υπάρχει κάτι το οποίο να είναι προγραμματισμένο για αύριο το πρωί, η ελληνική πλευρά δεν έχει κανένα λόγο να τοποθετηθεί τώρα. Εάν η Τουρκία επιλέξει ο,τιδήποτε, αυτό αφορά την Τουρκία, εγώ ούτε πρόκειται να σχολιάσω, κάνοντας υποθέσεις για την τουρκική στάση.
Λέω, όμως, ότι αν η Τουρκία επιθυμεί πραγματικά να υπάρχει μία διαδικασία ελληνοτουρκικού διαλόγου, εμείς πάντοτε είπαμε ότι είμαστε ανοιχτοί.
Εξηγήσαμε ότι, παρά τις διαφορές μας, η επιλογή μας είναι να συνομιλούμε. Αλλά, βεβαίως, η επιλογή μας αυτή δεν είναι σε κενό χώρου και χρόνου. Δεν μπορείς να συνομιλείς όταν, παραδείγματος χάρη, την ίδια στιγμή γίνεται υπέρπτηση πάνω από ένα νησί σου, μικρό ή μεγάλο.

Β.ΧΙΩΤΗΣ: Άρα, αν συνεχιστούν αυτές οι προκλήσεις, καταλαβαίνω σωστά ότι και η Ελλάδα θα επανεξετάσει τη συμμετοχή της σε αυτό το διάλογο; Έστω και στο επίπεδο των διερευνητικών επαφών που είναι συμβολικού χαρακτήρα.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κύριε Χιώτη, εμείς θα ελπίζαμε και οι διερευνητικές να μην είναι συμβολικές, να έχουν αντικείμενο και περιεχόμενο, όπως είναι ο σκοπός τους. Να οδηγήσουν σε μια αλληλοκατανόηση που να επιτρέψει να ξεκινήσει η πραγματική διαπραγμάτευση. Και τελικά, εάν δεν καταλήξει η πραγματική διαπραγμάτευση, να πάμε στη Χάγη, την οποία επισκέφτηκα μάλιστα την προηγούμενη εβδομάδα, στο Διεθνές Δικαστήριο. Και να επιλυθούν οι διαφορές μας για την υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Όμως, η Ελλάδα δεν μπορεί να αγνοεί το περιβάλλον το οποίο προσπαθεί να δημιουργήσει η Τουρκία, δεν μπορεί να το αγνοήσει. Δεν θέλω να δεσμεύσω την ελληνική πολιτική, λέγοντας κάτι δημοσίως σε αυτή τη συγκυρία, αλλά νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουν σε τι φάση βρισκόμαστε.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ, μας έχει κάνει εντύπωση, όμως, ούτε οι σύμμαχοί μας δεν έχουν αντιδράσει σε αυτές τις ακραίες δηλώσεις του κυρίου Erdogan. Μάλιστα, η Γερμανία συνεχίζει να δίνει τεχνολογία υψηλής στάθμης στην Τουρκία. Εχθές ο Erdogan είπε για έξι υποβρύχια τα οποία θα βγάζει ένα το χρόνο.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Και εγκαινίασε το πρώτο.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Το οποίο δεν είναι επιχειρησιακό, θα χρειαστεί δυο χρόνια ακόμα, ίσως και περισσότερα, για να καταστεί επιχειρησιακό.
Να συζητήσουμε, αν θέλετε, για τα γερμανικά υποβρύχια. Καταρχήν, εμείς δεν θεωρούμε ότι οποιοσδήποτε πρέπει να τοποθετείται με παβλοφικό σύνδρομο κάθε φορά που η Τουρκία λέει κάτι.
Νομίζω ότι οι σύμμαχοί μας, η συντριπτική τους πλειοψηφία τουλάχιστον, και, πάντως, σίγουρα οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν πάρει πολύ καθαρές θέσεις απέναντι στην τουρκική παραβατικότητα και τον τουρκικό αναθεωρητισμό.
Και νομίζω ότι μετά τη συζήτηση του Πρωθυπουργού Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο Biden στον Λευκό Οίκο, η ελληνική πλευρά είναι απολύτως ικανοποιημένη από την αμερικανική στάση.
Τώρα, όσον αφορά τα γερμανικά υποβρύχια, εμείς έχουμε καθαρά πει πάντοτε στους Γερμανούς ότι δεν θεωρούμε σωστό αυτό που κάνουν. Δεν θεωρούμε σωστό ότι δίνουν μιας τέτοιας δυνατότητας όπλο σε μια αναθεωρητική δύναμη.
Διότι, όταν η Γερμανία συμφώνησε να δώσει αυτά τα υποβρύχια, η Τουρκία δεν ήταν μια αναθεωρητική δύναμη, ή εν πάσει περιπτώσει ήταν σε μια φάση προσέγγισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θυμίζω ότι αυτή είναι η σύμβαση του τέλους της προηγούμενης, της προ-προηγούμενης δεκαετίας. Της πρώτης δεκαετίας του 2000.
Μιλούσαμε με μια άλλη Τουρκία τότε. Αν θέλετε, αυτή την Τουρκία με την οποία εμείς ελπίζουμε κάποτε να ξανασυνομιλήσουμε. Μια Τουρκία η οποία θέλει να προσεγγίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, που έχει μεν διαφορές με την Ελλάδα, αλλά αναφέρεται σε ένα πλαίσιο αξιών στο οποίο θέλει να προσεγγίσει, το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Β.ΧΙΩΤΗΣ: Ναι, αλλά ξέρετε, συγγνώμη που σας διακόπτω.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Να με διακόψετε όσες φορές θέλετε. Προς Θεού. Δεν είναι μονόλογος.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Δεν είναι μόνο θέμα Γερμανίας, είναι και θέμα Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι και θέμα ΝΑΤΟ.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Και Ισπανίας, εσείς πήγατε και βρήκατε τους Ισπανούς.

Β.ΧΙΩΤΗΣ: Δηλαδή, όλοι κοιτάζουν απέναντι, όταν η Γερμανία δίνει τεχνογνωσία στην Τουρκία.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Με τη σειρά. Ξέρετε, μην βάλλουμε διαρκώς κατά πολλαπλών στόχων. Απλώς θα αστοχήσουμε. Έχουμε το ζήτημα των γερμανικών υποβρυχίων. Είναι άλλης τάξης ζήτημα. Όπως άλλης τάξης ζήτημα ήταν και τα F-35 και άλλης τάξης ζήτημα θα ήταν και τα F-16. Είναι άλλης τάξης.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Φαντάζομαι και το ισπανικό αεροπλανοφόρο, όμως, δεν είναι;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Τώρα, από εκεί και πέρα, με την Ισπανία έχουμε κάνει μεγάλες προσπάθειες, διότι δεν σας κρύβω ότι υπήρξαν ζητήματα. Θυμάστε ότι κατά την επίσκεψη του Ισπανού Πρωθυπουργού, του κυρίου Sanchez, στην Άγκυρα, δημιουργήθηκε ζήτημα.
Οφείλω όμως να πω, γιατί θέλω να είμαι ειλικρινής, ότι ο Ισπανός ομόλογός μου, ο κύριος Jose Albares, ήρθε στην Αθήνα μετά από αυτήν την επίσκεψη. Και υπήρξαν συνεννοήσεις με την ελληνική πλευρά.
Εγώ δεν απαιτώ από την Ισπανία να σταματήσει αύριο το πρωί τις σχέσεις της με τη Τουρκία, ούτε από οιονδήποτε άλλον. Αυτό που ζητάμε εμείς, η Ελλάδα, από τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι να μεταφέρουν σταθερά στην Τουρκία το ίδιο μήνυμα. Και από εκεί και πέρα, οι συναλλαγές τους με την Τουρκία να μην είναι τέτοιες που απειλούν την ασφάλεια της Ελλάδας. Αυτή είναι η απαίτησή μας.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Τώρα, νωρίτερα συναντήσατε τον νέο Πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών, τον κύριο Τσούνη. Του παραδώσατε επικυρωμένη τη νέα Ελληνοαμερικανική Συμφωνία.
Δεν ξέρω αν είχατε κάποια συζήτηση υπό το φως των νέων εξελίξεων, αλλά θέλω να σας ρωτήσω, κατά τη γνώμη σας, τι είναι αυτό που ενοχλεί περισσότερο την Τουρκία; Η ομιλία του Πρωθυπουργού στο Κογκρέσο ή η βάση στην Αλεξανδρούπολη;

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ή το ότι δεν έχει δώσει, ξέρετε, ημερομηνία να δει ο κ. Biden τον κ. Erdogan;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω ότι η Τουρκία είχε μια αίσθηση ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε πλήρη αναβάθμιση του ρόλου της, συγχώρεση όλων των παρατυπιών και των τοποθετήσεων που έχει κάνει, και, επίσης, μεταφορά της Ελλάδας σε μία δεύτερη κατηγορία στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ.
Το γεγονός ότι αυτό δεν πραγματοποιήθηκε, αλλά αντίθετα η Ελλάδα, ακόμα και υπό συνθήκες που πραγματικά οδηγούσαν την Τουρκία σε μία γεωπολιτική αναβάθμιση λόγω της γεωγραφικής θέσης, παρά ταύτα η Ελλάδα διατήρησε το επίπεδο των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Και όχι μόνο το διατήρησε, αλλά κατέστη εμφανές κατά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτων ότι διατηρεί την απόλυτη εμπιστοσύνη της υπερδύναμης ως συνομιλητής στην ευρύτερη περιοχή, που εκφράζει το Διεθνές Δίκαιο, τη σταθερότητα και μία πολιτική αρχών.
Νομίζω ότι αυτό διέψευσε τις τουρκικές προσδοκίες και δημιούργησε έναν γενικό εκνευρισμό στην Άγκυρα. Εγώ αυτό που θα ευχόμουν είναι η Άγκυρα να ξεφύγει από αυτό και να επανέλθει σε μία λογική με την οποίαν να οδηγηθούμε κάποια στιγμή, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου, στην επίλυση της διαφοράς μας.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Πριν περάσουμε στα αλβανικά, θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν μετά την επίσκεψη στην Αμερική θεωρείτε ότι ο EastMed είναι ακόμα ζωντανός. Γιατί βλέπουμε τώρα ότι ο κ. Τσαβούσογλου είναι στο Ισραήλ και συναντάται εκεί με τους εκεί ηγέτες.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Προφανώς για αυτό πάει.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Να σας πω κ. Παπαδόπουλε και κ. Χιώτη, εμείς δεν έχουμε καμία αντίρρηση να συνομιλεί με τους φίλους μας η Τουρκία, ίσα-ίσα το θέλουμε. Εμάς μας ενδιαφέρει η Τουρκία να προσλαμβάνει από πολλές πλευρές ένα μήνυμα ότι έχει πολλά να κερδίσει αν μπει στη χορεία και στην ομάδα των λογικών χωρών που ενεργούν κατά το Διεθνές Δίκαιο.
Εμείς δεν θέλουμε να αποκλείσουμε την Τουρκία από τίποτα, ίσα-ίσα θέλουμε η Τουρκία να είναι μέρος του συστήματος ασφάλειας της ευρύτερης περιοχής μας. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι πρέπει να παίξει με κανόνες, όχι εκτός κανόνων.
Άρα, αν με ρωτάτε τώρα για τα θέματα των αγωγών και τα ενεργειακά θέματα, έχω τοποθετηθεί και σε αυτό επανειλημμένως, ότι ο αγωγός μεν, ως αγωγός, θα κριθεί επί τη βάσει των οικονομικών στοιχείων. Άλλωστε και ο σύμβουλος του Προέδρου Biden ο κ. Amos Hochstein ήταν στη συνάντηση μαζί μας και εγώ είχα και μία χωριστή συνομιλία μαζί του λίγο μετά για αυτό.
Όσον αφορά, όμως, το γεωπολιτικό επιχείρημα, αυτό απαντιέται και από τη διασύνδεση του EuroAsia Interconnector και, κατά συνέπεια, για εμάς δεν υφίσταται γεωπολιτικό επιχείρημα γύρω από τον EastMed, έχει απαντηθεί.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Έχουμε λίγο χρόνο ακόμα αλλά δεν μπορούμε να μη συζητήσουμε…

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ευτυχώς κ. Χιώτη, γιατί με βασανίζετε.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Θα προσπαθήσουμε να σας βασανίσουμε όσο το δυνατόν λιγότερο.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αποκλείεται, το ανάποδο έχετε στο μυαλό σας, είναι πρόδηλο.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Εντάξει. Λοιπόν, είδαμε χθες στην Αλβανία, στην επίσκεψή σας με την Αλβανή ομόλογό σας, να συμπεριφέρεται με έναν τρόπο που δεν συνάδει με αυτήν τη συνεργασία που προσπαθούμε εμείς να οικοδομήσουμε. Δηλαδή, θυμάμαι ότι την περασμένη εβδομάδα είχε πάει ο Υπουργός Ενέργειας για να τους δώσουμε ρεύμα στην Αλβανία, επειδή τους λείπει και χθες.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Και πολύ καλά έκανε.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Ναι, αλλά τώρα ξαφνικά εγείρει και πάλι ένα ζήτημα, που πιστεύαμε ότι το έχει εγκαταλείψει.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ανύπαρκτο επί της ουσίας.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Άρα τώρα που βρισκόμαστε με την Αλβανία;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω, κατ΄ αρχήν, επί του συγκεκριμένου διαλόγου, η απάντηση εδόθη επιτόπου, για να μην υπάρχουν και παρεξηγήσεις.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι, σωστά.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ως προς την Αλβανία, όμως, συνολικά, θα σας παρακαλέσω να παρατηρήσετε πάρα πολύ, δεν θέλω να επεκταθώ, τη στάση του Πρωθυπουργού του κ. Rama. Εγώ χαρακτηρίζω την επίσκεψη μετά τη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό και το γεύμα, που είχε την καλοσύνη να παραθέσει, ως εξαιρετικά επιτυχημένη.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Δεν συνομιλεί με την Υπουργό του ο Πρωθυπουργός;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Βέβαια τώρα δεν θα μπω εγώ σε τέτοιες λεπτομέρειες.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Άρα δεν το θεωρείτε σοβαρό συμβάν; Διότι πολύ σωστά παρατηρήσατε ότι όταν εγείρουν τέτοια θέματα, τότε δε θα μπουν ποτέ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω η ελληνική απάντηση εδόθη, για να μην υπάρχει σε κανένα κομμάτι παρεξήγηση. Από εκεί και πέρα, όμως, δεν θεωρώ ότι οι ελληνοαλβανικές σχέσεις θα είναι όμηρος του συγκεκριμένου ζητήματος που η ελληνική πλευρά, ορθώς νομίζω, το θεωρεί ανύπαρκτο.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Να το ρωτήσω διαφορετικά.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Τι σας είπα πριν, ότι θέλετε να με βασανίσετε.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Λίγο ακόμα κύριε Υπουργέ, δυο λεπτά υπομονή. Αν δεν δεσμευτεί ρητά η γειτονική χώρα ότι δεν θα ξανά θέσει τέτοιο ζήτημα ανύπαρκτο, όπως εσείς το χαρακτηρίσατε, υπάρχει περίπτωση να βγει στο τραπέζι το βέτο για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν θέλω, ξέρετε, όταν κανείς αρχίζει και τοποθετείται επί υποθετικών θεμάτων δημιουργεί μόνος του μια νομική..

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Όχι, θέσπιση σταθερών κανόνων εγώ το λέω.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Και φέρει και το συνομιλητή του σε μια δύσκολη θέση που δεν χρειάζεται.
Η Αλβανία έχει κάνει, υπό την πρωθυπουργία Rama τουλάχιστον, μια πολύ μεγάλη επιλογή. Ποια είναι η επιλογή αυτή; Είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ευρωπαϊκό δίκαιο, το ευρωπαϊκό κεκτημένο και, κατά συνέπεια, ο συνεταιρισμός με την Ελλάδα. Αυτή είναι η πάγια πολιτική.
Και πρέπει κανείς να βλέπει τις μεγάλες γραμμές και τις σταθερές. Και σε αυτό είναι συνεπής. Συμφώνησε μαζί μας να πάμε στη Χάγη υπό κανόνες Διεθνούς Δικαίου.
Αυτό δεν έχει γίνει ακόμη διότι ο Πρόεδρος δεν δίνει τη σχετική εξουσιοδότηση στον Πρωθυπουργό. Ο Πρόεδρος, προφανώς θα εκλεγεί άλλος Πρόεδρος στην Αλβανία τους επόμενους δυο-τρεις μήνες. Άρα όλα αυτά είναι μετά υλοποιήσιμα.
Κρατάω ειλικρινά αυτό από την Αλβανική θέση, όπως και τη γενικότερη τοποθέτηση της Αλβανίας όσον αφορά τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν και στο Κυπριακό και στην Τουρκία.
Η Αλβανία, κύριε Παπαδόπουλε και κύριε Χιώτη, έχει συμμορφωθεί με όλες τις αποφάσεις. Σε όλες, χωρίς ακόμη να έχει πάρει το συγκεκριμένο καθεστώς που θα της το επέβαλε αυτό. Έχει συμμορφωθεί με όλες τις αποφάσεις.
Άρα, λοιπόν, στην Ελλάδα δεν πρέπει να «αγοράζουμε» τα στερεότυπα, πρέπει να βλέπουμε τη μεγάλη και καθαρή εικόνα και να επιτρέπουμε και στο συνομιλητή μας τη φάση της προσαρμογής.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ωραία. Τελευταία ερώτηση. Περιμένετε, ύστερα από όλες αυτές τις εξελίξεις, ένα θερμό καλοκαίρι; Και, εν πάση περιπτώσει, υπάρχει μια γραμμή, μια κόκκινη γραμμή με την οποία να μιλάμε με τους Τούρκους αν φύγουν όλα αυτά από τη μέση;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κοιτάξτε, θέλω να σας είμαι ειλικρινής. Δεν είναι η καλύτερη φάση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και είναι κρίμα. Και όπως είπατε, και εγώ περίμενα ότι μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Erdogan στην Κωνσταντινούπολη και το άτυπο αυτό γεύμα, η Τουρκία θα έμπαινε σε μια φάση, αν μη τι άλλο, μη όξυνσης και στο Αιγαίο και στη ρητορική. Δεν επαληθεύτηκε αυτή η προσδοκία της ελληνικής πλευράς.

Από εκεί και πέρα, εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις παραβατικότητας για τους Τούρκους. Εμείς ένα πράγμα μπορούμε να λέμε, ότι εμείς την παραβατικότητα δεν πρόκειται να την ανεχθούμε. Θα μείνουμε πάντα στις πάγιες θέσεις μας, θα υπερασπίζουμε το Διεθνές Δίκαιο, θα υπερασπίζουμε το ευρωπαϊκό κεκτημένο και θα προβάλλουμε προς τη διεθνή σκηνή και προς του Ευρωπαίους εταίρους φίλους και συμμάχους μας την τουρκική παραβατικότητα για να καταλάβουν ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία δέχεται και υφίσταται απειλή.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Και κόκκινη γραμμή υπάρχει; Τα επιτελεία μιλάνε μεταξύ τους;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αυτό θα πρέπει να ρωτήσετε το επιτελείο, δεν μπορώ να σας πω εγώ. Εμένα, αν με ρωτάτε για τον κύριο Cavusoglu, βεβαίως έχω το κινητό του και, βεβαίως, συνομιλούμε για μια σειρά από θέματα, όμως δεν το χαρακτηρίζω κόκκινη γραμμή. Δεν είναι μηχανισμός επίλυσης κρίσεων. Είναι το κινητό ενός ανθρώπου τον οποίο γνωρίζω 20 χρόνια.

Β. ΧΙΩΤΗΣ: Κύριε Υπουργέ, ευχαριστούμε πολύ για τη συζήτηση που είχαμε.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Να είστε καλά, γεια σας.

Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Καλό μεσημέρι.